Yoğun iş temposu, sağlıksız ofis koşulları gibi nedenler çalışanların daha çabuk hasta olmasının yanı sıra strese bağlı olarak işe gelme isteğinin azalmasına da neden oluyor. İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre yıl içinde yapılan devamsızlıkların ortalama maliyeti kişi başı 790 Pound. Uzmanlar iş yerine devamsızlığın nedenlerini anlatıyor.
Bir sabah uykudan uyandığınızda işe gitmek istemiyor, üstelik bununla ilgili mazeret bulmaya çalışıyorsanız bu durum kariyerinizin ciddi bir tehdit altında olduğunu gösteriyor olabilir. İşe gitmeme arzunuz çalıştığınız kurum için de pek istenen bir durum değil. Şirketler her yıl çalışan devamsızlığı nedeniyle büyük mali kayıplara uğruyor. Çalışanların yıllık izinlerinin dışında mazeretsiz olarak yaptıkları devamsızlıkların yönetilmesi son dönemde insan kaynakları uzmanlarının üzerinde durduğu önemli konular arasında. CIPD tarafından geçen yıllarda İngiltere’de yapılan bir araştırma çalışan devamsızlığının mali zararının boyutlarının oldukça ciddi olduğunu ortaya koyuyor.
Her türlü maliyetin kritik önem taşıdığı günümüz rekabet koşullarında İnsan Kaynakları uzmanları bu kaybı önlemek için çalışanı işe döndürecek yeni yöntemler geliştiriyor. Uzmanlar, spor alanlarının çoğaltılması, rahat giyinme özgürlüğü, esnek çalışma koşulları gibi yöntemlerin yanı sıra karşılıklı konuşma yöntemini de kullanarak devamsızlığı yönetmeye çalışıyor.
Devamsızlığa neler yol açıyor?
İngiltere eksenli araştırma yıllık izinler dışında yapılan devamsızlıkları kısa ve uzun dönem devamsızlıklar olarak ikiye ayırıyor. Diğer sektörlere daha az devamsızlığın yapıldığı özel sektörde yıl içinde toplam 8 gün ile 4 hafta arasında yapılan devamsızlıklar kısa süreli devamsızlıklar olarak tanımlanıyor. Bu tür devamsızlıkların ana nedeni olarak soğuk algınlığı, karın ağrısı, migren, baş ağrısı gibi nedenler belirleniyor. Ancak daha kritik olan ve daha büyük maliyete neden olan dört haftadan uzun süreli devamsızlıkların ana nedeninin stres olduğu gözleniyor. Devamsızlık nedenleri sıralamasında stresin arkasından ise ağır sağlık sorunları, kas-iskelet sistemi yaralanmaları, ruhsal hastalıklar ve sırt ağrısı geliyor.
En önemli neden işe uygunsuzluk
Çalışanı işe döndürmenin önemli bir strateji ve çalışma gerektirdiği devamsızlık yönetiminde, öncelikle durumun kaynağının tespit edilmesi gerekiyor. İstanbul Kültür Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Paksoy, devamsızlığın ana nedeninin çalışanın işe uygun olmaması olduğunu söylüyor. Çalışma koşullarının ergonomik ilkelere uygun olmamasının da kişiyi olumsuz etkileyeceğini vurgulayan Paksoy, pek çok hastalığa neden olabilecek bu durumun devamsızlığı artıracağının altını çiziyor.
Paksoy, devamsızlığın sadece işyeriyle ilgili olamayacağını, yönetici ve çalışma arkadaşlarıyla olumsuz ilişkilerin, kadınların ailevi sorumluluklarının, kişinin iş ahlakının ve disiplininin düşük olması gibi nedenlerin de devamsızlıkta etkili olduğunu ifade ediyor.
Kuruma duyulan aidiyet çok önemli
Simya Gelişim Danışmanlık Kurucusu Kağan Ünver de devamsızlık yönetiminde sorunun kaynağının tespitinin çok önemli olduğunu kaydediyor. Ünver, “Çalışanın işe devamsızlığını engellemek yerine, sorunun kaynağına inerek devamsızlığın nedenlerini bulmak ve bu sebepleri ortadan kaldırmak gerekir. Özellikle yönetim kademelerinin yatay organizasyonlar olarak geliştirilmesi, şeffaf ve esnek bir yapının kurulabilmesi ve kontrol mekanizmasının da etkili olabilmesi gerekir. Ayrıca fonksiyonel olarak şirket ulaşım, sosyal imkan ve ortam gibi etkenlerin de düzenlenmesi gerekir “ diyor.
En önemli nedenlerden birinin kişinin özel ve sosyal yaşamlarındaki düzen olduğunu dile getiren Ünver, ancak işe bağlılık ve devamsızlığın ayrılmaz kavramlar olduğunu anlatıyor. Ünver iş yerinde duyulan aidiyete dikkat çekerek, “Çalışan kendini ne kadar oraya ait hissederse ve işyerinde geçirdiği zaman ne kadar kaliteli ise psikolojik olarak gereksiz devamsızlıktan uzak kalacaktır” diye konuşuyor.
Disiplin çözüm mü?
Devamsızlığın yönetimi için sağlık ve spor yatırımlarını artırmanın, esnek çalışma koşullarının çoğaltılmasının ötesinde etkili denetim mekanizmasının çalışması da devamsızlığı yönetme uygulamalarının arasında yer alıyor. Bu konuda yapılan bir başka araştırma da Nuffield Health şirketi tarafından 1600 çalışan arasında gerçekleştirildi. Araştırmanın sonucuna göre, çalışanların yüzde 72’si son 1 yıl içinde en az bir defa hastayken işe gittiğini, yüzde 53’ü ise bulaşıcı bir hastalığa yakalandığı halde işe gidip iş arkadaşlarının sağlığını riske attığını itiraf ediyor. Ayrıca, yüzde 30’u ekonomik kaygılar nedeniyle işe devamlılığa daha fazla dikkat ettiğini söylüyor.
Temiz masa, temiz ofis
Günümüzde devamsızlığı yöneten şirketler çalışanlarını için sağlık yatırımlarını artırıyor. Onların spor faaliyetlerini destekliyor, ofislerine spor salonları açıyor, diyet uzmanlarıyla buluşturuyor, sigarayı bırakma kampanyaları düzenliyor, kısacası çalışanın iş yerine duyduğu aidiyet duygusunu çoğaltarak devamsızlığı en aza indirmeye çalışıyor.
Etkili devamsızlık yönetimi için;
– Devamsızlığın nedenleri iyi belirlenmeli ve hedefine ulaşacak eylemler hayata geçirilmeli.
– Güçlü ve katılım odaklı liderlik yaklaşımıyla çalışanını işe gelmesi teşvik edilmeli.
– Her kademedeki yöneticilere İK tarafından destek sağlanmalı ve yetki verilmeli.
– Açık ve destekleyici bir kültürle çalışanlara, gerçekten hasta olduklarında işten izin alabilecekleri bilincinin aşılanmalı.
– Esnek/evden çalışma uygulamaları kademeli olarak başlatılmalı.
– Çalışanın refahı ve bağlılığına yatırım yapılmalı.
– Stres yönetiminde proaktif bir yaklaşımla sorunun çözümü için çalışılmalı.
