Grant Thornton tarafından her çeyrek sonunda gerçekleştirilen “Global iyimserlik” araştırmasının sonuçlarına göre Türkiye iş dünyası iyimserliğini koruyor. Türkiyeden katılımcıların yüzde 62’si 2014 içinde istihdamda artış bekliyor. Globalde ise iyimserlik oranında ciddi düşüşler söz konusu.
Bağımsız denetim, vergi ve danışmanlık firması Grant Thornton tarafından her çeyrek sonunda tekrarlanan ‘Global İyimserlik’ araştırmasının 2013 son çeyrek raporunun sonuçları açıklandı. Bir önceki çeyreğe göre iyimserlik puanı global olarak 32 puandan 27 puana gerilemiş durumda. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 44 ülkede 3 bin 200 şirket ile görüşülerek gerçekleştirilen araştırma çeşitli sektörlerden farklı ölçeklerdeki firmaları kapsıyor.
Sert düşüşler yaşanıyor
Global iyimserliğin genel ortalama puanın düşmüş olmasının ana sebeplerinden biri de özellikle dünya ekonomisine yön veren ülkelerde sert düşüşlerin yaşanması. Öncelikle, Amerika, hükümetin bütçe görüşmeleri esnasındaki kepenk kapatması nedeniyle iyimserlik puanında yüzde 52’den yüzde 36’ya kadar düşen bir gerileme yaşadı. Bunun yanı sıra Çin’in iyimserlik oranı, yüzde 31’den yüzde 22’ye, Brezilya’nın iyimserlik oranı ise yüzde 31’den yüzde 10’a geriledi. En sert düşüşlerden biri ise Rusya’da yaşandı. Geçen yıl 3. çeyrek sonunda yüzde 19 olan iyimserlik oranı, 4. çeyrek sonunda yüzde 1’e kadar geriledi. Türkiye ise, şaşırtıcı bir şekilde bu ülkelerle tam ters seyirde bir sonuç sergiliyor.
Türkiye’de yüzde 24’lük bir artış var
Sert düşüş yaşayanların yanı sıra, Türkiye gibi yükselişte olanlar ülkeler de bulunuyor. Türkiye’den verilen cevaplarda, 3. çeyrek sonunda yüzde 6 olan iyimserlik, yüzde 30’a yükselmiş durumda. Rapor sonuçlarını değerlendiren Grant Thornton Türkiye Pazarlama ve İş Geliştirme Müdürü Hilal Baltacı; “Türkiye’nin de aralarından olduğu bazı ülkelerde, diğerlerine göre daha pozitif bir hava hüküm sürüyor görünse de, içinde bulunduğumuz global ekonomik şartlar ile yaklaşan seçimler ve siyasi belirsizlikler dolayısı ile bir bekleyiş havasının hakim olduğunu” ifade etti.
Öte yandan, Japonya, son çeyreklerde üst üste devam eden negatif seyirlere nokta koyarak –yüzde 6’dan yüzde 9’a çıkarken, Hindistan yüzde 57’den yüzde 69’a yükseldi. İngiltere ise 5 puanlık bir düşüş yaşasa da, çok yüksek bir oran olan yüzde 71 seviyesinde iyimserliğini koruyor. Artış yaşayan ülkeler arasında dikkat çeken bir başka ülke ise Güney Afrika. Burada da iyimserlik yüzde 18’den yüzde 40’a yükselmiş durumda. Sektörel bazda bakıldığında, iyimserlik oranlarının en yüksek olduğu sektörler perakende, sağlık, enerji ve finansal hizmetler olarak ön plana çıkıyor.
İyimserlik düşüyor gelir artışı beklentisi yükseliyor
İyimserlikteki global düşüşe rağmen gelir artışı beklentisinin global ortalamada yüzde 47’den yüzde 52’ye yükselmesi dikkat çekiyor. Türk katılımcılarda ise gelir artışı beklentisi, yüzde 82 ile önceki dönemle aynı. Amerika’da 15 puanlık bir artışla yüzde 65’e, İngiltere’de ise 14 puanlık bir artışla yüzde 69’a yükselmiş durumda.
Türk katılımcılarda gelir artışı beklentisi yüksek ama karlılık artışı beklentisi düşük
Araştırmanın Türkiye sonuçlarında gelir artışı bekleyenlerin yüzde 82 olduğu buna karşılık kârlılık artışı bekleyenlerin oranının ise yüzde 54 olduğu görülüyor. Rapor sonuçlarını değerlendiren Baltacı; “Karlılık artışı olmadan gelir artışının birşey ifade etmeyeceğini, bu tip durumlarda değerlendirmelerin en kötü senaryo ‘worst case’ üzerinden yapılarak, yeterli kâr performansı göstermeyen ürün veya ürün gruplarının en kısa sürede gözden geçirilmesi gerektiğini” ifade ediyor.
Türk katılımcılar: ‘İstihdam artacak’
Türk katılımcıların yüzde 62’si 2014 içinde istihdamın artacağını belirtiyor. Yüzde 94’ü 2014 içinde maaş zammı olacağını belirtirken, bu grubun sadece yüzde 30’u yapılacak olan zammın enflasyon üzerinde olacağını ifade ediyor.
