Yeni bir işe başladığında heyecan, belirsizlik ve beklenti aynı anda seni sarıyor. Fakat bilmen gereken önemli bir gerçek var: İlk 90 gün, kariyerindeki yılları bile etkileyebilecek kadar kritik. Bu dönemi doğru yönetirsen güçlü bir başlangıç yapabilirsin; fakat yanlış adımlar atarsan görünmez duvarlar örme riski var. Peki ilk 90 günü bu kadar önemli yapan ne ve en çok yapılan hatalar neler?
İlk 90 gün neden bu kadar önemli?
Yeni bir işe başladığında şirket de seni dikkatle izliyor. Ekip arkadaşların, yöneticin, işin ritmi, kültür, görünürlük… Hepsi ilk 3 ayda şekilleniyor. Bu dönem aslında bir “karşılıklı uyum testi.” Sen şirketi tanıyorsun, şirket de seni. İletişim tarzın, çalışma disiplinin, problem çözme yaklaşımın ve öğrenme hızın bu süreçte netleşiyor.
Ayrıca araştırmalar, yeni bir çalışanın uzun vadeli başarısının büyük ölçüde ilk 90 gündeki davranışlarıyla belirlendiğini söylüyor. Yani ilk izlenim yalnızca sosyal bir kavram değil; profesyonel olarak da etkisi çok büyük olan bir terim.
-
Kendini fazla geri plana atmak
Yeni başlayanların en sık yaptığı hatalardan biri “çekingenlik bariyeri.”
İşe saygı duyduğun için temkinli olmak doğal; ama fazla sessiz kaldığında insanlar senin iletişime kapalı, kararsız veya özgüvensiz olduğunu düşünebiliyor.
Bu 90 gün boyunca kendini kuruma tanıtman gerekiyor:
- Birkaç kelime de olsa fikir belirtmek
- Yöneticine düzenli güncellemeler vermek
- Tanışma fırsatlarını değerlendirmek
Bunlar özgüven göstergesi olduğu kadar, takımın seni anlamasını da kolaylaştırıyor.
-
Her şeyi aynı anda öğrenmeye çalışmak
“Yeni başladım, her şeyi hemen öğrenmeliyim!” paniği çok yaygın, ama bu yaklaşım seni yoruyor ve odağını dağıtıyor. İlk 90 günün sorusu şudur:
“Ben şu an neyi öğrenirsem diğer her şey hızlanır?”
Kritik süreçleri, işin temel ritmini ve ekibin önceliklerini öğrenmen yeterli. Geri kalanı zamanla zaten oturur.
-
Gereğinden fazla gösteriş yapmak
Bazı çalışanlar ise tam tersine, ilk günden “etki bırakma” çabasına giriyor.
Sürekli öne çıkmaya çalışmak, bilmediği konularda fikir vermek veya savunmacı bir iletişim kurmak güven kaybettirebiliyor. İlk 3 ayda güçlü görünmenin yolu şudur: Az konuşup isabetli işler yapmak. Doğru zamanda sorular sormak ve ekibin ritmine uyum sağlamak.
-
Şirket kültürünü okuyamamak
Her iş yerinin görünmeyen bir dili vardır:
- Toplantılar nasıl ilerliyor?
- Kim karar veriyor?
- İletişim hızlı mı yoksa daha temkinli mi?
- E-posta mı tercih ediliyor, yoksa yüz yüze iletişim mi?
Bu soruların cevabı, işini nasıl yapacağını doğrudan etkiliyor. Kültürü doğru okuduğunda yalnızca “doğru çalışan” değil, “doğru ekip arkadaşı” olursun.
-
Sınır koymaktan korkmak
Yeni bir işte herkes “iyi izlenim bırakma” isteğiyle her görevi kabul ediyor. Fakat ilk 90 günde aşırı uyumlu görünmek, uzun vadede seni yoracak bir algı yaratabilir. Gerçek profesyonellik şudur: Nazikçe, açıkça ve yapıcı şekilde sınır koyabilmek.
Örneğin:
“Bu görevi memnuniyetle üstlenirim, fakat X projesinin teslim tarihi değişirse daha iyi verim sağlayabilirim.” Bu, hem sorumluluk bilinci gösterir hem de tükenmişliğin önüne geçer.
-
Soru sormayı zayıflık sanmak
Gerçek zayıflık soru sormamak… Yeni başladığında kimse senden her şeyi bilmeni beklemiyor; ama öğrenme isteğini göstermeni bekliyor. Soru sormamak, yanlış anlamalara ve hatalara yol açıyor. Sorduğun her soru ise hızlı öğrenme kapasiteni gösteriyor.
-
Beklentileri netleştirmemek
İlk 90 günde yöneticinin senden tam olarak ne beklediğini bilmezsen, kendi kendine yanlış hedefler koyarsın. Bu da “yanlış şeyi çok iyi yapma” hatasına dönüşür.
Doğru adım:
İlk hafta yöneticinle kısa bir mini plan oluşturmak:
- İlk ay hedefleri
- Senden beklenen teslimatlar
- Öncelikli projeler
- Onun iş yapış stiline dair ipuçları
Bu mini plan tüm 90 günü daha güvenle yönetmeni sağlar.
İlk 90 gün, yılları belirleyebilir
Yeni işin ilk 3 ayı hem senin için hem de işveren için bir “karşılıklı keşif dönemi.” Bu dönemi doğru yönetirsen hem rahat bir uyum süreci yaşarsın hem de kurum içinde görünürlüğün güçlenir. Unutma, güçlü bir kariyer yolculuğu her zaman sağlam bir başlangıçla başlar vee o başlangıç, ilk 90 gündür.
