Psikolojik Danışman Dr. Ayfer Summermatter, üniversite sınavına hazırlanırken dikkat etmen gerekenleri senin için paylaştı. İşte, hazırlık sürecini verimli hale getirecek o püf noktaları!
Bir örnek vererek başlayayım… Eğer sana ‘Ağrı Dağına çıkmak istiyorum. Nasıl yapmalıyım?’ diye sorsaydım ve sen de yanıt olarak ‘yürüyerek’ deseydin bunun bana pek faydası olmazdı. Sonuçta bir dağa yürüyerek çıkarsın, ama bunun için uygun ekipmana, doğru biçimde yapılmış antrenmana, nerede nasıl kullanacağını bildiğin bilgilere ihtiyacın var. İşte üniversite ve lise sınavlarına hazırlıkta neler yapmalıyım sorusunun tek yanıtı ders çalışmak değildir. Elbette ki ders çalışmadan başarılı olman mümkün değil ama bu süreçte sana yardımcı olacak, hazırlanma sürecini daha verimli geçirmeni sağlayacak birçok bilgiyi bu yazıda bulabilirsin.
Düzenli uyku
Üstesinden gelinmesi zor sınavlara hazırlığında ve projelerini zamanında tamamlamaya çalıştığında uykusuz kaldığını biliyorum. Eminim çok da işe yaramıştır. Fakat uzun dönemli bir sınava hazırlandığında uykusuz kalmak verimini ciddi oranda düşürür. Nasıl mı?
Önce neden uyuduğumuzu kısaca anlatmalıyım. Uyku sırasında bedenin dinlenir, dış dünyaya karşı algıların kapanır ve beynine giren bilginin miktarı azalır. Ancak beynin uyanıklıkta olduğu gibi hızla çalışmaya devam eder. Yani beyin uyumaz. Uyku sırasında beynin gündüz öğrendiği bilgileri düzenler. Öğrendiğin tüm bilgiler beyin hücresi olan nöronlar yoluyla olur. Uyuduğun sırada bu nöronlar beyninin çalışma prensibine göre yeniden düzenlenir. Tekrar bağlantılar gözden geçirilir. Akşam bulamadığın sorunun yanıtını ertesi gün cevaplayabilmiş olman tesadüf değil. Bu nedenle uyumak öğrenmenin bir parçasıdır. Daha çok zaman kazanmak için uykundan fedakarlık yapmamalısın.
Diğer bir durum da uyku sırasında bedeninin dinlenmesi ve gündüz çalışırken hücrelerinde biriken zararlı kimyasalların vücuttan atılmasıdır. Sonuçta her yeni bir günde taze enerjiye ihtiyacın var. Bu her gece yenilenmek gibi. O nedenle en az sekiz saat uyumaya özen göster. Bu zaman kaybı değil sınava hazırlık sürecinde dikkat etmen gereken ders çalışma dışında en önemli faktörlerden biridir.
Eğlenme ve dinlenme
Herkesin eğlenmeye ve dinlenmeye ihtiyacı vardır. Genelde sınavlara hazırlanan öğrencilere şöyle denildiğini duymuşsundur; “Bu yıl her şeyi bırakacaksın ve sadece dikkatini derse vereceksin.” Dinlenmek ve eğlenmek herkesin olduğu gibi senin de hakkın. Bu hakkını sınava hazırlanırken nasıl verimli kullanacağını açıklayacağım. Önce eğlenmek ve dinlenmek neden gereklidir sorusunu cevaplayalım. Birincisi bıkmanı ve sıkılmanı azaltır. İkincisi enerjini yükseltir ki bu süreçte enerjiye epeyce ihtiyacın olacak.
Eğlenmek ve dinlenebilmek için öncelikle ne yapmalısın. Tabii ki bunlara zaman bulabilmelisin. Zaman bulabilmenin en iyi yolu zaman planlaması yaparak çalışmaktır. Bunu bir önceki yazımda paylaştım. O bilgilerin olduğu içeriği okumayı unutma. Zaman planlaması yaptığında göreceksin ki eğlenmek ve dinlenmek için zamanın da olacak. Sana önerim, eğlence ve dinlenme zamanlarının da kaliteli olmasına dikkat et. Dikkat et ki sana iyi gelsin ve enerjini yükseltsin. Bu zamanı arkadaşlarınla veya sevdiğin etkinliklerle geçirmeni öneririm. Az ama öz olsun. Her gün yarım saat cep telefonunda oyun oynamak yerine hafta sonu üç saat arkadaşlarla buluşmak veya sevdiğin bir etkinlik yapmak sana daha iyi gelecektir.
Zaman planlaması yaparken cep telefonundan uzak dur. Aslında sınava hazırlık sürecinde kendine yapabileceğin en iyi yardım, cep telefonu kullanımını ve oynuyorsan bilgisayar oyunlarını kontrol altına almandır. Zorlanıyorsan yardım iste. Yardım almak seni güçlendirir.
Sağlıklı beslenme
Beynin en çok enerji harcayan organındır ve sınava hazırlıkta onu çok kullanacaksın. Ayrıca vücudunun da enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerjiyi besinlerle sağlayacaksın. Aburcubur da sana enerji verir, meyve ve sebzeler de ama aralarındaki fark kaliteleridir. Meyve, sebze, et, süt gibi çeşitli beslenme ve omega 3 gibi öğrenme sürecini doğrudan etkileyen mineral ve vitaminleri alman hem sağlığını hem de öğrenme kaliteni arttıracaktır. Sonuçta saatlerce çalıştığın dersleri daha iyi anlamayı ve onların uzun süre hafızanda kalmasını istersin.
Birçok öğrenci hareketsizlikleri ve abur cubur tüketmeleri nedeniyle sınav dönemlerinde kilo alır. Bunu engellemek için de beslenmene dikkat etmelisin. Ayrıca yürüyüş yapabiliyorsan, ufak yürüyüşler sana iyi gelecektir. Yürüyüşe yoğunluğundan dolayı vakit kalmadıysa okulda teneffüs aralarında aktif kalmaya çalış.
Bu yazımda sana ders çalışma ve zamanını planlama dışında sınava hazırlık sürecinde verimli çalışmanı sağlayacak önemli tüyolar paylaştım. Bunlar düzenli uyku, eğlenme, dinlenme ve sağlıklı beslenmedir. Sınava hazırlanmanın aynı zamanda bir taktik olduğunu ve sana verdiğim bu taktiklerin önemli olduğunu unutma.
Konuk Yazar: Dr. Ayfer Summermatter
Psikolojik Danışman
Yazara ait tüm yazıları okumak için buraya tıklayabilirsin.