Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü

Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji bölümü eğitimi dili Türkçe olan ve 4 yıl eğitim verilen bir lisans programıdır. Bu alanda eğitim veren üniversitelerden biri İstanbul Üniversitesidir. İstanbul Üniversitesi, mezuniyet için öğrencilerinden 240 AKTS haklarını tamamlamalarını bekler. İÜ Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji bölümünde AGNO'nın 4 üzerinden minimum 2 olması şartı aranır. Programın yer aldığı bir diğer üniversite ise Düzce Üniversitesidir. Eğitiminin bir bölümüne yurt dışında devam etmek isteyen öğrenciler için ERASMUS programı da bulunur. Bu programda yer alan dersler genellikle sınıf içi tartışmaları, sahne uygulamalarını, oyun okumalarını ve tiyatro performanslarını içerir. Öğrenciler için sunulan staj imkanları da pratik bilgilerin deneyimlenmesini sağlar. Okurken iş sahibi olmak ve sektörel anlamda bilgi edinmek isteyenler tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji çalışma alanlarını değerlendirebilir.

Tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji bölümü sanat ve edebiyat temelli bir lisans programıdır. Bölüme dair araştırma yapılırken akla ilk olarak tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji nedir sorusu gelebilir. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji; tiyatro eleştirmeni, dramaturg ve tiyatro araştırmacısı yetiştiren bir bölümdür. Bu programın amacı tiyatronun bilimsel yönüyle ilgilenen, tiyatro özelinde çalışmalar yapacak ve kuramlar oluşturacak bireyler yetiştirmektir. Ülkemizde tiyatronun uluslararası düzeyde tanınırlığının artması ve geliştirilmesi için çalışmalar yapacak, alanında yetkin dramaturglar ve eleştirmenler yetiştirilmesi de programın amaçları arasında yer alır. Eleştirel düşünmenin amaçlandığı bölümde öğrencilere; yazarlık, senaristlik, diyalog yazarlığı ve eleştirmenlik gibi alanlarda da yeterli donanım sağlanmaktadır. Eğitim süresince; tiyatro sanatının farklı yönlerini anlama, eleştirel düşünme, yaratıcı yazma ve sahneleme yetenekleri gibi çeşitli beceriler kazandırılır. İlgili dersleri alarak mezun olmaya hak kazanan öğrenciler; tiyatro eleştirmeni, dramaturg, oyun yazarı, yönetmen veya tiyatro yöneticisi gibi çeşitli kariyer yollarına girebilirler. 

Tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji yatay geçiş bölümleri taban puanları, öğrencilerin tercih sıralamasına ve kontenjanlara bağlı olarak her sene değişiklik gösterebilmektedir. Bu bölüme yerleşmeyi planlayan öğrenciler, ÖSYM tarafından düzenlenen üniversite sınavına girerek sözel puanları ile tercih yapabilirler. Öğrencilerin bölüme başladıktan sonra tamamlaması gereken dersler şu şekilde sıralanabilir;

• Mitoloji,
• Düşünce Tarihi,
• Dramatik Metin Analizi,
• Tiyatro Tarihi,
• Tiyatro Kuramları,
• Oyun İncelemesi,
• Dramaturji,
• Eleştiri Kuramları,
• Estetik,
• Yazılı Anlatım Teknikleri,
• Sahne Bilgisi,
• Sanat Tarihi,
• Uygulamalı Dramaturji,
• Karşılaştırmalı Metin Çalışmaları,
• Sahne Tasarımı,
• Tiyatro Eleştirisi,
• Oyun Yazma Teknikleri,
• Eğitimde Tiyatro

Öğretim programında zorunlu derslerin yanı sıra seçmeli dersler de bulunmaktadır. Bölüm derslerini başarıyla tamamlayan kişiler mezuniyet sonrasında; oyun yazarı, dramaturg, tiyatro teorisyeni ve tiyatro eleştirmeni gibi unvanlar kazanarak meslek hayatlarına başlayabilirler. Eğitimini lisans seviyesine taşımak isteyenlerin de bu derslerden başarılı olmaları ve tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji DGS geçiş bölümlerini değerlendirmeleri önerilir. Bu şekilde lisans diplomasına sahip olunabilir.

Tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji yüksek lisans programı mezunları medyadan eğitim sektörüne, reklam ajanslarından sinemaya kadar geniş bir skalada iş imkanlarına sahiptirler. Bölüm mezunları senaristlik, yazarlık, eleştirmenlik, program koordinatörlüğü, diyalog yazarlığı gibi işlerin yanı sıra tiyatro kuramcılığı ve tiyatro eleştirmenliği gibi pozisyonlarda da bulunabilirler. Eğitim alanında ilerlemek isteyen bölüm mezunları eğitim formasyonlarını tamamlamaları durumunda bu sektörde iş imkanına sahip olabilirler. Mezun olduğu alanda akademik olarak ilerlemek isteyen bölüm mezunları yeterli şartları sağladıkları takdirde Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji yüksek lisans programına devam edebilirler. Bu yolda akademik kariyer yapmak isteyen mezunlar yeterli kadro bulunması halinde üniversitelerde araştırma görevlisi ve öğretim görevlisi gibi pozisyonlarda bulunabilirler.

Bu bölümü tercih etmeyi düşünenlerin en çok merak ettiği konulardan biri Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji iş imkanlarıdır. İlgili alandan mezun olanların değerlendirebilecekleri iş olanakları şu şekilde sıralanabilir:

• Bu bölümdeki eğitimlerini başarıyla tamamlayan mezunlar devlet tiyatroları, belediye tiyatroları ve özel tiyatrolarda; yönetmen, yazar ve dramaturg gibi çeşitli pozisyonlarda çalışabilirler. 
• Yayınevlerinde editör; sinema sektöründe diyalog yazarı ya da senarist olarak görev alabilirler.
• Eleştiri metinleri yazmak, gazete, dergi veya çevrim içi platformlarda düzenli olarak tiyatro eleştirileri yayınlamak gibi faaliyetlerde bulunabilirler. Tiyatro festivalleri veya etkinlikleri için eleştirel değerlendirmeler yapabilirler.
•  Basında yazar ve eleştirmen pozisyonlarında bulunabilirler. Sinema alanında; senarist, diyalog yazarı ve dramaturg gibi pozisyonlarında çalışabilirler. 
• Dramaturji alanında kariyer yapmayı tercih eden mezunlar, tiyatro oyunlarının metinlerini analiz eder, geliştirir ve düzenlerler. Tiyatro yapımcıları, yönetmenler ve oyuncularla işbirliği yaparak oyunların sahneleme sürecine katkıda bulunurlar. Senaryo yazarlığı veya film yapımcılığı gibi alanlarda da çalışabilirler.
• Mezunlar ayrıca tiyatro yöneticisi olarak da çalışabilirler. Tiyatro prodüksiyonlarını organize eder, bütçe yönetimi yapar, pazarlama ve tanıtım faaliyetlerini planlar ve etkinliklerin düzenlenmesini sağlarlar. Tiyatro şirketlerinde veya sanat kuruluşlarında yönetim pozisyonlarında da görev alabilirler.
• Reklam sektöründe ise metin yazarı olarak iş bulabilirler. Üniversitelerde tiyatro kuramcısı ve tiyatro araştırmacısı olarak da çalışabilirler. 
• Eğitim alanında kariyer yapmayı tercih eden mezunlar, tiyatro ve drama dersleri vererek öğrencilere tiyatro sanatını öğretebilirler. Okullarda, üniversitelerde veya özel tiyatro kurslarında öğretim görevlisi olarak çalışabilirler.

Kariyer planlarını bu yönde oluşturmak isteyen adayların Kariyer.net’te yer alan ilanları değerlendirerek kriterlerine uygun iş seçeneklerine başvurmaları mümkündür.