ChatGPT’nin duyurulmasından bu yana, hayatımızda yaratacağı etkiler konusunda yoğun bir bilgi yığını var. En çok da bu yapay zeka teknolojisinin hangi meslekleri etkileyeceği tartışılıyor. Kariyer Rehberi’nde bugün, ChatGPT’nin hangi işleri etkileyebileceğini ele aldık.

OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT, ilk olarak 30 Kasım 2022’de yeni bir yapay zeka çağının başlaması şeklinde duyuruldu. AI sohbet robotu, sorulan sorulara bir insanın verebileceği eksiksiz yanıtlarıyla oldukça şaşırtıyor. Çeşitli soru tiplerini yanıtlayabilen, önerilerde bulunabilen, araştırma yapabilen ChatGPT; bu özellikleriyle şimdiden yakın geleceğe dair birçok soru işaretinin de oluşmasına neden oluyor. Bu soru işaretlerinden en büyüğü ise insani birçok beceriyi yerine getiren bu teknolojinin, hangi meslekleri etkileyebileceği…

Dünyanın birçok yerinden insan şu soruyu soruyor: Yapay zeka, önümüzdeki dönemde hangi işleri, dönüştürecek, hatta hangi işlerin yerini alacak?

Yapılan araştırmalara göre OpenAI; Amerikan iş gücünün %80’inin, görevlerinin en az %10’unun yapay zeka tarafından yapılabilecek (veya yardım edilebileceği) bir mesleğe ait olduğunu ifade ediyor. İş gücünün beşte birinin, görevlerinin %50’si yapay zekadan etkilenebilir görünüyor.

ChatGPT’den en fazla etkilenecek meslekler hangileri?

ChatGPT’den etkilenecek mesleklerden bazıları ise şöyle sıralanıyor;

Bu alanlardan birkaçına yakından bakalım…

Yazılım

Bilgisayar programcıları, yazılım mühendisleri, veri analistleri vb. pozisyonda çalışanları yakından ilgilendiren bu gelişmeler, teknik işlerde görev alan birçok kişinin işine etki edecek gibi. Bugün iş hayatında yazılım alanında yeteneğe ulaşmak zor ve bu alanda yetişmiş iş gücüne oldukça ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle yetkin adaylar, dünya genelinde şirketler tarafından rağbet görüyor. Buna rağmen, ChatGPT ve benzeri yapay zeka araçlarının önümüzdeki süreçte bazı boşlukları doldurması da olası görülüyor.

ChatGPT’nin sayıları hesaplamada iyi olması; web geliştiriciler, bilgisayar programcıları, kodlayıcılar gibi teknik rollerin işlerine etki etmeyi kolaylaştırıyor. ChatGPT gibi gelişmiş teknolojiler, bir insana göre daha hızlı kod üretebiliyor. Bu da aynı işin daha az eforla tamamlanabileceğini gösteriyor. Hatta ChatGPT’nin yaratıcısı OpenAI şirketinin yazılım alanındaki bazı pozisyonlar için artık yapay zeka destekli ilerleyeceği iddia ediliyor.

Elbette bu görüşü farklı değerlendirenler de var. Columbia Business School profesörü Oded Netzer; yapay zekanın yazılımcıların yerini almaktansa, onlara yardımcı olacağını söylüyor.

Yazarlık

ChatGPT’nin duyurulduğu günden bugüne özellikle yazılı içerik konusunda iyi olduğu söyleniyor. Bunun nedeni AI teknolojisinin sayısal verileri olduğu kadar metin tabanlı verileri de iyi okuyabilmesi, hatta yazabilmesi ve anlayabilmesi…

Medya sektörü, yapay zeka tarafından oluşturulan içerikler için denemeler yapmaya çoktan başladı. Metinlerle ilgili genel kanı, mutlaka düzenleme gerektirdiği ve ifadelerdeki duygu eksikliği. Biz de ChatGPT’den bu yazı için bir spot yazmasını istedik. Metnin uzunluk, dil ve anlatım açısından eksikleri olsa da düzenlemeyle toparlanabilir olduğu görülüyor; ancak, benzer konuda birkaç farklı sorgu yapıldığında, aynı cümle yapılarıyla karşılaşıyorsunuz. Bu, özgünlük açısından zamanla sorun yaratabilir. Cümleler arasında anlam bağı bazen kopabiliyor. Burada da editoryal dokunuş gerekiyor.

Halihazırda metin yazımı için yapay zekayı kullanan kreatif ajans IZSRI’nin yönetmeni ve yapay zeka lideri Zak Saidi, “Hiçbir şeyin insan yaratıcılığının yerini alamayacağına inanıyoruz. Mevcut haliyle ChatGPT oldukça genel içerik üretiyor” yorumunu yapıyor.

McKinsey Küresel Enstitü Ortağı Anu Madgavkar, içerik üreticileri tarafından yapılan her işin yapay zeka ile yapılamayacağını ifade diyor ve ekliyor: “Bu mesleklerin her birine değer katan birçok insan yargısı var.”

Madgavkar’ın bu yorumu, duygu eksikliği kanısını destekliyor. Tabii AI teknolojilerinin dil tabanlı verileri analiz etmede iyi olması, zamanla bu konuda da değişim gösterebilir.

Hukuk

Yazarlıkta olduğu gibi hukuk alanındaki işlerde de edinilen bilgiyi sentezleme, deneyimlerden yararlanma gibi birçok faktör iş süreçlerine etki ediyor. Bu açıdan bakıldığında bu meslek grubundaki birçok iş, muhakeme yeteneği de gerektiriyor. Madgavkar, yapay zekanın bu açıdan eksik kalabileceğini savunuyor ve hukuk alanındaki her işin otomatikleştirilemeyeceğini ifade ediyor. Yapılandırılmış verilerle çalışırken, yapay zeka ile çalışmanın üretkenliği arttıracağını da ekliyor.

Pazar analizi

Brookings Enstitüsü araştırmacısı Muro, Insider’a yaptığı açıklamada; yapay zeka, piyasadaki eğilimleri belirleyebilir, bir portföydeki hangi yatırımların daha iyi ve daha kötü olduğunu vurgulayabilir.” diyor. Yani yapay zekadan etkilenecek meslek gruplarından biri de pazar araştırması analistleri, finansal analistler, kişisel finansal danışmanlar…

Grafik tasarım

Saidi; Dall-E, Stable Diffusion ve Midjourney gibi grafik tasarım araçlarının; tasarımcıların, illüstratörlerin ve görsel sanatçıların işlerini etkileyebileceğini söylüyor. Bu araçlarla yapılan tasarımların genel olsa da üzerinde çalışıldığında çarpıcı hale gelebileceğini ifade ediyor; ancak yine de insan yaratıcılığının her zaman tasarımın özünde olması gerektiğine inanıyor.

ChatGPT’nin iş dünyasına etkisi iyi mi kötü mü olacak?

ChatGPT ve benzeri yapay zeka odaklı modellerin meslekler üzerindeki etkisi; işin doğasına, mümkün olan otomasyon düzeyine bağlı görülüyor. Bununla birlikte, tekrarlayan ve öngörülebilir görevler otomatikleştirilebilirken; yaratıcı olunması gereken noktalar, kültürel ve sosyal değerleri anlama/işe yansıtma konuları eksik kalabilir.

Yapay zeka teknolojisi süratle ilerlerken, ChatGPT ve diğer LLM’lerin (Büyük dil modelleri) hem meslekler hem de ekonomi üzerindeki tam etkisini görmemiz uzun sürmeyecek gibi görünüyor.

Kaynaklar: 1 – 2 – 3