Üniversite sınavı sonrası sıra tercih yapmaya geldiğinde en doğru kararı vermen için eşit ağırlık grubuna dahil olan popüler eşit ağırlık mesleklerini senin için bu yazıda topladık.
Lisede yapacağın alan seçimi bir bakıma hayatını etkiler. Genellikle 10.sınıftan 11.sınıfa geçilen süreçte TM, MF ya da TS alanlarından birini seçmen gerekir. Bu alanlardan birini seçtikten sonra lisenin son iki yılında sadece o alana yönelik dersleri almaya başlarsın. Eğer MF alanını seçtiysen Matematik ve Fen Bilimleri, TM alanını seçtiysen Türkçe ve Matematik; TS alanını seçtiysen Türkçe ve Sosyal Bilimler derslerini görürsün. Üniversite sınavında da ilgili olduğun derslerin sorularını çözerek puan elde edersin ve bu doğrultuda meslek seçimi yaparsın. Seçimini TM’den yana, yani bir diğer ifadeyle eşit ağırlıktan yana kullandıysan, Türkçe ve Matematik derslerini yoğun olarak görmeye başlarsın. Mesleğini de eşit ağırlık bölümlerinden birini seçerek belirleyebilirsin. Hayalindeki mesleği eşit ağırlık bölümlerinde bulabilirsin ve başarılı olduğun takdirde iyi bir kariyere sahip olabilirsin. Bölüm sayısı açısından diğer alanlara nazaran daha fazla bölüm bulabileceğin eşit ağırlık, önü açık bir alandır ve birçok mesleği bünyesinde barındırır.
Eşit ağırlık bölümü için üniversite giriş sınavında kaç soru bulunuyor?
Eşit ağırlıktan tercih yapmak istiyorsan, önce Temel Yeterlilik Testi’ne girmen gerekiyor. TYT olarak kısaltılan bu sınavda 40 Türkçe, 40 Matematik, 20 Sosyal Bilimler ve 20 Fen Bilimleri sorusu bulunuyor. Toplamda 120 sorunun bulunduğu bu sınavda her derse özen göstermen gerekir. Çünkü TYT’de eşit ağırlık ya da sayısal ayrımı bulunmuyor.
Üniversite sınavının ikinci aşaması olan Alan Yeterlilik Testi’nde ise eşit ağırlık alanına ait soruları çözmen eşit ağırlık puanı için yeterlidir. Dilersen Sosyal Bilimler, Türkçe gibi alan dışı derslere ait sorular da çözerek farklı puan türleri de elde edebilirsin. AYT olarak kısaltılan Alan Yeterlilik Testi’nde 40 Matematik, 40 Fen Bilimleri, 40 Sosyal Bilimler II, 40 Edebiyat ve Sosyal Bilimler I olmak üzere toplamda 160 soru yer alır. Eşit ağırlık puan hesaplaması için 40 soruluk Edebiyat – Sosyal Bilimler 1 testindeki ve Matematik testindeki soruları cevaplandırman gerekiyor. Dilersen diğer testlerdeki sorulara da cevap vererek Sözel ve Sayısal puan hesaplamalarının yapılmasını da sağlayabilirsin.
Üniversite sınavının iki aşamasına da girdikten belli bir süre sonra puanların ve sıralaman açıklanır. Ardından eşit ağırlık alan meslekleri arasından seçim yapabilirsin.
Eşit ağırlık meslekleri nelerdir?
En iyi eşit ağırlık meslekleri ilgi alanına göre değişkenlik gösterebilir. Bu yüzden lisede, özellikle son 2 yılda ilgi alanlarını göz önünde bulundurarak meslekleri incelemen gerekir. Meslek seçimini yaparken öncelikli olarak ilgi alanlarını belirlemelisin. Örneğin; insanların davranışlarının nedenlerini, bilinçaltlarını ve bilinçaltının yansımalarını merak ediyorsan Psikoloji alanına yönelebilirsin. Eşit ağırlık meslekleri önü açık mesleklerdir ve istihdam olasılıkları yüksektir. Mutlu olduğun işi seçtikten sonra maaş ve istihdam gibi unsurları göz önünde bulundurabilirsin. İşte popüler eşit ağırlık bölüm meslekleri ve bölümleri:
İşletme
İşletme, çalışma sahası en geniş alanlardan birisi. Eşit ağırlık alan meslekleri arasında göze ilk çarpanlardan olan İşletme bölümü ülkemizde birçok üniversitede bulunuyor. Hatta ikinci öğretim İşletme bölümleri de bazı üniversitelerde yer alıyor. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde yer alan İşletme bölümü her yıl yüzlerce mezun veriyor. Eğer İşletme bölümünü tercih edersen, mezun olduktan sonra kendi işletmeni kurabilirsin veya işletmelere ortak olabilirsin. Mezun olduktan sonra gayrimenkul, ulaştırma, sağlık, bilişim, madencilik, muhasebe, yönetim, pazarlama gibi birçok alanda iş bulabilirsin. Aslında İşletme mezunları için sektör sınırlandırması yapmak doğru olmaz. Neredeyse her sektörde kolaylıkla iş bulabilirsin. İnsan kaynakları uzmanı, müfettiş, kaymakam, Sayıştay denetçiliği, TBMM yasama uzmanı, müfettiş gibi meslekleri seçerek devlette ya da farklı alanlarda özel sektörde çalışabilirsin. Kamuya atanmak için bölümü bitirdikten sonra KPSS’ye girmen gerekiyor.
Psikoloji
Eşit ağırlık meslekleri en iyi sıralaması yapıldığında üst sıralarda yer alan Psikoloji bölümü insan zihnini inceler. İnsanların ihtiyaç duyduğu psikolojik danışmanlığı sağlayan bu bölümden mezun olursan, psikolog olmaya hak kazanırsın. İnsanın bilinçaltındaki ve bilincindeki duygu değişimlerini incelemek ilgini çekiyorsa, Psikoloji bölümünü tercih edebilirsin. Bölümden mezun olduğunda yüksek lisans yaparak Klinik Psikolog olabilir ve kendi danışmanlık ofisini açabilirsin. Bunun haricinde psikolojik araştırma merkezlerinde, hastanelerde, rehabilitasyon merkezlerinde, okullarda ve benzeri kurumlarda iş bulabilirsin. Klinik psikologluğun yüksek maaşlı eşit ağırlık meslekleri arasında yer aldığını söylemek de mümkün.
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (PDR)
Psikoloji bölümüyle ilişkili olan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü ise daha çok öğrencilere yardımcı olan psikolojik danışmanlık şeklinde bilinir. Önü açık eşit ağırlık meslekleri arasında yer alan PDR danışmanlığı danışanlarına yol gösterir, danışanlarının yaşadığı olayları bütün olarak değerlendirir ve bir plan oluşturur. Başta okullarda çalışabilen PDR mezunları, akıl sağlığı veya rehberlik merkezlerinde de iş alanı bulabiliyor. Okullarda çalışan PDR uzmanları öğrencilerin kariyer planlamasında onlara yardımcı olurken, ailevi sorunlardan özel hayata kadar pek çok noktada öğrencilere destek olabiliyor. Psikologlarla ve psikiyatrlar ile koordineli çalışan danışmanlar özel kurumlarda ve devlet kurumlarında önemli yere sahip.
Hukuk
Eşit ağırlık geleceğin meslekleri denildiğinde hukukçular ön plana çıkar. Popülerliği hiç azalmayan Hukuk bölümü zirveye oynayan meslekleri bünyesinde barındırır. Hukuk mezunu olduğunda avukat, hakim, savcı, hukuk müşaviri, yasama uzmanı, kaymakam gibi mesleklere yönelebilirsin. Tüm dünyada en gözde mesleklerden olan bu meslekler ülkenin yasalarına göre hareket eden uzmanlardan oluşur. Hukuk bölümünü bitirdikten sonra çeşitli meslek sınavlarına girerek istediğin meslek için çalışmalara başlayabilirsin. Eğer avukat olmak istersen boşanma avukatı, ceza avukatı, miras avukatı, bilişim avukatı gibi farklı alanlarda da uzmanlaşabilirsin. Mezun olduktan sonra dilersen kendine ait bir hukuk bürosunda, özel sektörde ya da kamu kurumlarında çalışmaya başlayabilirsin. Kendini geliştirerek hem maaşını hem de kariyerini yükseltebilirsin. Eşit ağırlık meslekleri maaş sıralaması yapıldığında hukukçular üst sıralarda yer alır.
İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı
Eşit ağırlık geleceğin meslekleri arasında sayılan iç mimarlık istihdam olasılığı fazla bölümlerden biridir. Tasarımdan hoşlanıyorsan ve çizim yapmak ilgini çekiyorsa İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümünü tercih edebilirsin. Yeni yerler tasarlayarak estetik duygusunun gücünü hissettiren iç mimarlar, genellikle özel sektörde çalışıyor. Kamuda fazla iş olasılığı olmayan bölüm özel sektörde büyük pay sahibi. İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümünden mezun olduktan sonra dilersen kendi ofisini açabilir dilersen de özel sektörde çalışabilirsin. Çeşitli inşaat şirketlerinin bünyesinde de İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı mezunları çalışıyor. Dilersen bu firmalara da göz atabilirsin.
Sağlık Yönetimi
Eşit ağırlık sağlık bölümleri 4 yıllık listesinde yer alan sağlık yönetimi, özel sağlık kurumlarının yaygınlaşmasıyla birlikte popülerliğini arttırdı. Sağlık kurum ve kuruluşlarının yönetimini üstlenen sağlık yönetimi mezunları, kurumunun iç ve dış ilişkilerinden personel alımına kadar her aşamasında rol oynar. Bu bölümü tercih edersen, mezun olduğunda “Sağlık Yöneticisi” unvanına sahip olursun ve sağlık hizmetindeki her süreci yönetirsin. Vakıf hastanelerinde, kamu hastanelerinde, üniversite hastanelerinde, kliniklerde, rehabilitasyon merkezlerinde, SGK’nın sağlık sigortası ile ilgilenen birimlerinde, özel sigorta şirketlerinde, medikal cihazlar üreten endüstri kuruluşlarında vb. noktalarda iş bulabilirsin.
Çocuk Gelişimi
“Çocukları çok severim ve çocukların gelişiminde rol almak isterim” diyorsan, bu bölümü inceleyebilirsin. Çocukların gelişimindeki her türlü öğretici ve eğitici uygulamayı tasarlayan çocuk gelişimciler, çocukların sosyal ve akademik gelişiminde rol oynarlar. Çocukların gelişimini sosyal ve duygusal alanlarda destekleyen çocuk gelişimi uzmanları günümüzde oldukça önemli bir yere sahip. Çocukların gelişimi için pedagoglarla ve doktorlarla ortak hareket edebilen uzmanlar çocuklar için elverişli ortamların hazırlanıp onların gelişimlerinin sağlıklı olması adına çalışmalar sürdürür. Çocuk gelişimi uzmanları en çok atanan eşit ağırlık meslekleri arasında da yer alır. Çocuk Gelişimi bölümü mezunu olarak hastanelerde, kreşlerde, anaokullarında, ıslahevlerinde, çeşitli firmalarda, sosyal hizmetlerde görev yapabilirsin. Kendine ait kreş de açabilirsin. Çocuk Gelişimi bölümü mezunları KPSS ile okul öncesi öğretmeni de olabilir.
Grafik Tasarımı
Grafik Tasarımı bölümü hem 2 hem de 4 yıllık olmak üzere 2 farklı programda eğitim-öğretimi sürdürebilir. 4 yıllık Grafik Tasarımı bölümü eşit ağırlık puanına göre öğrenci kabul etmektedir. 2 yıllık bölüm ise ön lisans bölümüdür ve TYT puanı ile öğrenci alır. Bu noktada 4 yıllık bölümün gelişimin için daha faydalı olacağını ve seni daha yoğun bir eğitimden geçireceğini bilmelisin. Grafik Tasarımcı mesleği, eşit ağırlık geleceğin meslekleri arasında yer alır.
Grafik Tasarım bölümünden mezun olduğunda “Grafiker” unvanını alırsın. Hayal gücünü kullanarak bir şeyler tasarlamaktan, özellikle renkli tasarımlar yapmaktan hoşlanıyorsan, grafiker olmayı düşünebilirsin. Görsel efektler, animasyonlar, afişler, posterler, logolar, ambalajlar ve daha birçok pazarlama-reklam ürününü tasarlayabilirsin. Grafik Tasarım bölümünün iş imkanlarına bakıldığında ise oldukça geniş bir yelpazeyle karşılaşırsın. Günümüzde her şirketin, firmanın, işletmenin, kurum veya kuruluşun mutlaka reklama ihtiyacı vardır. Reklamın görünen yüzünü ise grafik tasarımcılar üstlenir. Eşit ağırlık meslekleri ve maaşları göz önüne alındığında iş olanağı ve maaş açısından grafik tasarımcılar ön plana çıkar. Bu bölümden mezun olduğunda medya ve reklam kuruluşlarında, animasyon şirketlerinde, mimarlık bürolarında, matbaalarda, baskı merkezlerinde, pazarlamaya dair her alanda, sanat danışmanlığı merkezlerinde ve daha birçok alanda iş bulabilirsin. Bunların yanı sıra freelance olarak da çalışabilirsin.
Eşit ağırlık bölümünü tercih etmeli miyim?
Eşit ağırlık olan meslekler içerisinde yer alan herhangi bir mesleğe ilgin varsa, lisede eşit ağırlık bölümünü tercih edebilirsin. Eğer meslek konusunda kararsız kalıyorsan, ilgili olduğun derslere göre alan seçiminde bulunabilirsin. Eşit ağırlık, Türkçe ve Matematik ağırlığı olan bir alan olduğu için bu dersleri seviyorsan ve ilgiyle takip ediyorsan lisede TM tercih etmen faydalı olur. Sosyal Bilimler’e de yoğunlaşman gerektiğini unutmamalısın.
Seçmek istediğin meslek doktorluk, mühendislik gibi Fen Bilimleri’ne ağırlık veren bir meslek değilse eşit ağırlık alanını seçebilir ve eşit ağırlıktaki meslekleri inceleyebilirsin. Çünkü eşit ağırlık mühendislik bölümleri bulunmamaktadır.
Lise 3’te sayısal seçip bir süre yoluna devam ettikten sonra sayısal derslerin senin ilgi alanını karşılamadığını da düşünebilirsin. Bu durumda rahatlıkla eşit ağırlığa geçiş yapabilirsin. Fakat seçeceğin alana ait dersleri yoğun olarak alacağın için geçiş yapacağın alandaki dersler için takviyeye ihtiyaç duyabilirsin. Ayrıca TYT-AYT sisteminde alanın dışındaki soruları çözmeye de hakkın var. Böylece hem sayısal hem sözel hem eşit ağırlık puanlarının hesaplanmasını sağlayabilirsin. Sınav sonuçları açıklandığında sayısal, sözel, eşit ağırlık puan türleri otomatik olarak hesaplanmış olur ve sen dilediğin puan türünden tercihini yapabilirsin. Eşit ağırlık meslekleri ve puanları her yıl değişkenlik gösterir. Sınav sonucun açıklandıktan sonra üniversitelerin puanlarını ve kontenjanlarını inceleyerek seçim yapabilirsin. “En çok para kazandıran eşit ağırlık meslekleri hangileri?” şeklinde bir araştırma yapabilir ve geleceğin için bu yönde bir planlama yapabilirsin. Çünkü sorunun cevabı farklı değişkenlere de bağlıdır.
Merak ettiğin mesleklerle/pozisyonlarla ilgili detaylı bilgiye Pozisyon Rehberi sayfamızdan ulaşabilirsin.