İşe her sabah hevesle gitmesen bile hâlâ görevlerini yerine getiriyorsan, belki de seni ileriye taşıyan şey içsel disiplinden fazlasıdır. Peki, motivasyonun azaldığında seni gerçekten ne ayakta tutar?
Motivasyon, kariyer yolculuğunun yakıtı gibidir; ancak bu yakıt zamanla azalabilir. Özellikle tükenmişlik, anlam arayışı, kurum kültürüne yabancılaşma gibi etkenlerle bu düşüş daha da hızlanabilir. İşin ilginç tarafı ise şudur: Motivasyon eksilse de pek çok kişi işine düzenli şekilde devam eder. Peki, bu nasıl olur?
Sorumluluk duygusu ve içsel disiplin
Motivasyon eksikliği yaşansa da birçok insan, yaptığı işin sorumluluğunu hafife almaz. İşin kendisine anlam yüklemese de çevresine olan etkisini (ekibine, yöneticisine, müşterisine) önemser. Bu noktada işin sürdürülmesini sağlayan şey; içsel disiplin ve görev bilincidir.
Asıl itici güç: Kendine saygı
Birçok kişi için çalışmaya devam etmenin en temel nedeni, “kendine saygı”dır. Başarılı olmak, takdir edilmek ya da terfi almak gibi dışsal motivasyonlar bir süre sonra yetersiz kalabilir. Ancak bireyin kendi değer sistemine sadık kalması, içsel bir düzen oluşturur. Kimi zaman bu düzen, günün sonunda aynaya bakıp “bugün de elimden geleni yaptım” diyebilmekle ilgilidir.
Anlam yitimi: Modern çalışma hayatının görünmez krizi
Harvard Business Review’da yayımlanan bir makaleye göre, günümüzde birçok çalışan işinde bir anlam krizi yaşıyor. Yapılan araştırmalar, çalışanların işlerine olan duygusal bağlarının zayıfladığını; ancak profesyonel alışkanlıkların onları görevde tuttuğunu gösteriyor. Yani pek çok kişi “duygusal olarak bağlı” olmasa da işini yapmaya devam ediyor.
Bu durum normal mi?
Evet, oldukça yaygın. Modern çalışma hayatında herkes sürekli yüksek motivasyonla çalışmak zorunda değil. Kimi dönemler, sadece işin gerekliliklerini yerine getirmek bile yeterli bir çaba olarak kabul edilmeli. Bu dönemleri “bitmişlik” ya da “yetersizlik” olarak görmek yerine, hayatın doğal döngüsü olarak kabul etmek daha sağlıklı olabilir.
Peki ne yapabilirsin?
- Kendine karşı dürüst ol: Gerçekten sadece kendine saygı için mi çalışıyorsun? Yoksa bastırdığın başka duygular da olabilir mi?
- Küçük hedefler belirle: Büyük resmi görmek zor olduğunda, gün içinde başardığın küçük şeyleri fark etmeye çalış.
- Anlam arayışını kişisel hale getir: İşinden anlam bulamıyorsan, gününün diğer alanlarına bu anlamı katmayı dene.
- Yalnız olmadığını bil: Bu hisleri paylaşan milyonlarca insan olduğunu unutma.
Motivasyonun azaldığı dönemlerde kendine yüklenmek yerine, seni ayakta tutan şeyleri fark etmeye çalış. Belki de şu an tek dayanağın, sadece işin değil, kendinle kurduğun ilişki ve bu da sanıldığından çok daha güçlü bir neden.