Bütçe planlama müdürü nedir sorusu; kamuda ya da özel sektörde faaliyet gösteren kurumlarda bütçe planlama işlemlerinin, yönetmelik, yasa ve genelgelere uygun bir şekilde yürütülmesini sağlayan nitelikli kişidir, şeklinde cevaplanabilir. Bütçe planlama müdürü olarak çalışan kişi; muhasebe, finans ve denetim alanlarında hizmet verebilir. Bütçe planlama müdürü, görev aldığı kurumlarda bütçe planlama süreçlerini ve işlemlerini denetlemekten sorumludur. Çalıştığı alanla ilgili yasal mevzuatı iyi bilmesi gerekir. Muhasebe bütçe planlama müdürü olarak çalışan kişi; muhasebe, hukuk, denetim alanlarında bilgi sahibi olmalıdır. Ayrıca gerekli yetkinliklere sahip kişiler, kısa ve uzun vadeli bütçe planlamaları ile ilgili kurumlara danışmanlık hizmeti verebilir.

Bütçe planlama müdürü ne yapar sorusuna genel olarak; çeşitli departmanların bütçeleriyle ile ilgili tüm işlemlerin kontrolünü yapar, gerekli raporları hazırlar ve üst yönetime sunar, şeklinde cevap verilebilir. Bütçe planlama müdürü görev tanımı gereği çalıştığı sektörün kurum hedefleri doğrultusunda maliyet analizlerinin yapılması, bütçe planlanması gibi işlemler yer alır. Bütçeleme sürecinin etkin bir şekilde yerine getirilmesiyle ve raporlanmasıyla görevlidir. Bu pozisyonda yer alan kişilerin başlıca görev ve sorumlulukları ise şu şekilde listelenir:

• Organizasyon hedeflerine uygun olan finansal planlamayı gerçekleştirmek,
• Karar alımlarını üstlenmek,
• Önceki bütçeleri incelemek,
• Bütçe planlamasına bağlı olarak mali yıl için raporlanan kar-zarar tablosunu değerlendirmek,
• Kurumun departmanlarından bütçe tahminlerini alarak bu bütçe tahminlerinin doğruluğunu, eksikliğini incelemek,
• Bütçede ilgili departman yönetim birimlerine göre uygun olan değişiklikleri yapmak ve düzenlemek,
• Bütçe sunumu için veri analizleri yapmak,
• Kurumun tüm operasyonel finansal durumunu gözden geçirmek,
• Yıl boyunca bütçe takibi yapmak,
• Departman yöneticisine finansal tavsiyeler ve önerilerde bulunmak,
• Bütçede ortaya çıkan değişiklikler ve tutarsızlıklar ile ilgili ayrıntılı raporlar hazırlamak ve üst yönetime sunmak,
• Bütçeleme süreç yönetimini gerçekleştirmek,
• Bütçeleme süreç yönetiminde onaylanmış olan bütçe politikasını uygulamak,
• Analitik düşünce becerisiyle karşılaşılan sorunları hızlı bir şekilde çözümlemek,
• Bütçe süreçlerini verimli bir şekilde yerine getirmek,
• Yıllık bütçelerin hazırlanma sürecinde birimler ve departmanlar arası koordinasyonu sağlamak,
• Yıllık, uzun dönemli bütçe çalışmalarını yapmak,
• Değişen koşullara göre bütçe planında revize tahminlerinin üzerinde raporlama yapmak,
• Bütçe hedefi ile raporların karşılaştırmalı analizini yapmak,
• Bütçe, analiz ve raporlama sistemini iyileştirmek için aktif rol üstlenmek,
• Yeni raporlama metodolojilerinin geliştirilmesine yardımcı olmak,
• Şirketin yeni yatırımları için hazırlanan fizibilite çalışmalarını yapmak,
• Diğer departmanlar tarafından talep edilen analizleri yapmak,
• Finansal analizle ilgili genel veri ve her çeşit finansal raporun hazırlanmasını sağlamak.

Bütçe planlama müdürü nasıl olunur sorusuna eğitim açısından cevap vererek başlamak gerekir. Üniversitelerin; İşletme Bölümü, İktisat Bölümü, Ekonomi Bölümü gibi lisans programları bu rolde çalışmak isteyenler tarafından tercih edilebilir. Kişinin bütçe planlama müdürü olması için sürekli olarak finans, raporlama, bütçe konusunda kendisini geliştirmesi önemlidir. Bunun yanı sıra bu alanda müdür olan çalışabilmek için öncelikle bütçe planlama uzmanı olarak deneyim kazanmak gerekmektedir.

Bu mesleği birtakım özelliklere sahip olmak önemlidir. Eğitim ve tecrübe gibi kriterleri karşılayan, belirli becerilere sahip kişiler bu rolde çalışabilir. Bütçe planlama müdüründe olması gereken genel nitelikleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• Analitik beceriye sahip olmak,
• Finansal modelleri yorumlama yeteneğine sahip olmak,
• Kar ve zarar eğilimlerini analiz etme becerisine sahip olmak,
• Bütçe planlamasında son teslim tarihlerini uygun bir şekilde çalışmak,
• Raporlama ve sunum yapma yeteneğine sahip olmak,
• Bütçe politikaları ile ilgili ve finansal analiz ile ilgili tavsiyede bulunma becerisine sahip olmak.