Raylı Sistemler Elektrik-Elektronik Teknolojisi (MYO) Bölümü

Bir ülke veya şehir için ulaşım, hem sosyal hem ekonomik anlamda büyük önem taşır. Güvenli, konforlu, hızlı ve ekonomik ulaşım talebi gibi durumlarla birlikte ulaşımın gelişmesi de kaçınılmaz olmuştur. Raylı sistemler bu yüzden günümüzde sık tercih edilen bir ulaşım yoludur. Raylı sistemlerde çalışacak olan personellere olan ihtiyaç da hâliyle artmıştır. Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik bölümü, bu personelleri yetiştirme amacıyla eğitim veren bir bölümdür. Bu bölümle raylı sistemler elektrik ve elektronik alanında çıkabilecek olan sorunlara çözüm önerisi sunan, mesleki proje ve planlar yapan, düzenin sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlayacak personelin yetiştirilmesi hedeflenir. Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik Taban puanlarıtercihe bağlı olarak yıldan yıla değişir. İlgili meslek liselerinden mezun olan kişiler, sınavsız bir şekilde bu bölüme geçiş yapabilir. Geçiş yapma hakkı veren meslek lisesi alanlarından birkaçı şu şekildedir:

• Mekatronik
• Gemi Elektroniği ve Haberleşme
• Elektrik-Elektronik
• Otomatik Kumanda
• Elektrik Tesisat ve Pano Monitörlüğü
• Telekomünikasyon
• Tıp Elektroniği
• Elektrik
• Kontrol ve Enstrümantasyon Teknolojisi
• Elektronik

Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik programı, bir ön lisans programıdır. Dikey Geçiş Sınavı ile dört yıllık bir lisans bölümüne geçiş yapılabilir. Bu bölümden DGS ile geçilmesi mümkün olan lisans programları şunlardır:

• Elektrik ve Elektronik Mühendisliği
• Elektrik Mühendisliği
• Elektronik Mühendisliği
• Raylı Sistemler Mühendisliği
• Fizik Mühendisliği
• Fizik
• Endüstri Mühendisliği
• Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği

Raylı sistemler elektrik ve elektronik bölümü, raylı taşıma sistemlerinin elektrik ve elektronik bileşenlerinin tasarımı, bakımı ve işletilmesi konularında özel uzmanlık gerektiren bir alandır. Genellikle mühendislik fakültelerinde bulunur.

Eğitim süresi, üniversite ve ülkeye göre değişir. Çoğunlukla lisans eğitimi dört yıl sürer, ancak bazı ülkelerde veya üniversitelerde bu süre beş yıla kadar uzayabilir.

Öğrenciler, eğitimleri süresince elektrik ve elektronik temellerinden başlayarak raylı sistemlerin temel ilkelerini öğrenirler. Elektrik devreleri, elektronik bileşenler, sinyal işleme, güç elektroniği gibi dersler almanın yanı sıra, raylı sistemlerin güvenliği, sinyalizasyon sistemleri, elektrikli trenlerin tasarımı ve kontrolü gibi konularda derinlemesine bilgi edinirler.

Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik dersleri diğer bölümlerde de olduğu gibi üniversitelere göre değişir. Genel olarak üniversitelerin bölümde verdiği dersleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Temel Bilgi Teknolojisi
• İngilizce
• Matematik
• İş Güvenliği
• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
• Teknik Resim
• Türk Dili
• Elektronik
• Personel Bilgisi
• Genel Yol Bilgisi
• Teknik İngilizce
• Sinyal Tekniği
• Tehlikeli Madde Taşımacılığı
• Çalışma Mevzuatı
• Raylı Ulaşım Sistemleri 
• Genel Makine Bilgisi 
• Bilgisayar Destekli Devre Tasarımı
• Enerji Tesisleri 
• Elektrikli İşletme Tesisleri
• Haberleşme Teknolojisi 
• Raylı Sistemlerde Sinyalizasyon Tekniği
• Algoritma ve Programlama
• Raylı Sistem Trafiği
• Devre Analizi 
• Ölçme Tekniği
• Tren Mekaniği 
• Güç Elektroniği 
• Programlanabilir Kontrol Sistemleri 
• Otomatik Kontrol
• Genel Raylı Sistem İşletmeciliği

Bölümde zorunlu staj uygulaması da bulunur.

Bölümü okumayı düşünen kişiler, Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik bölümü ne iş yapar sorusunun cevabı için araştırma yapabilirler. Bölüm mezunları; raylı sistemlerin işleyişini sağlayan demiryolu elektrik elektronik personelleridir. Raylı sistemler elektrik ve elektronik ne iş yapar sorusunu şöyle cevaplamak mümkündür:

• Çalıştığı yere ait bir arıza bildirildiğinde malzemeleriyle birlikte oraya giderek arızanın nedenini, kaynağını araştırıp çözer.
• Arıza personelin yetki alanındaysa enerjiyi keser ve sorunu giderir.
• Eğer yetki alanında değilse ilgili birimlere haber verir.
• Sistemlerin bakımını ve kontrolünü yapar.
• Raylı sistemleri aktif tutar.

Elektrik ve elektronik mühendisliği mezunları, raylı sistemlerin elektrikli bileşenlerinin tasarımı ve geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilirler. Bu bileşenler arasında, trenlerin elektrik motorları, sinyalizasyon sistemleri, güç dağıtımı ve kontrol sistemleri gibi kritik parçalar yer alır. Mezunlar, bu sistemlerin verimliliğini artırmak, güvenliğini sağlamak ve maliyetlerini azaltmak amacıyla yenilikçi çözümler geliştirebilirler.

İş imkanları arasında demiryolu şirketleri, ulaşım şirketleri, mühendislik firmaları ve danışmanlık şirketleri bulunmaktadır. Ayrıca akademik kariyer yapmak isteyenler için yüksek lisans veya doktora programları da mevcuttur.

Raylı Sistemler Elektrik ve Elektronik bölümünden mezun olan kişiler raylı sistemler üzerine hizmet sağlayan kuruluş ve işletmelerde çalışabilirler. Bölüm mezunlarının çalışması mümkün olan yerler şunlardır:

• Taşeron Firmaları
• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD)

Raylı sistemlerin bakımı ve onarımı da elektrik ve elektronik mühendislerinin ilgi alanlarından biridir. Trenlerin elektrikli bileşenlerinin düzenli bakımı ve olası arızalarının giderilmesi, bu mezunların uzmanlık alanına girmektedir. Bu süreçlerde, elektrik ve elektronik becerileri, sistemlerin verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Elektrik ve elektronik mezunlarının ilgisini çekebilecek bir diğer alan da raylı sistemlerin işletilmesi ve güvenliğidir. Sistemlerin elektrikli bileşenlerinin doğru bir şekilde çalışmasını sağlamak ve güvenliğini sağlamak için sürekli izleme ve denetim gereklidir. Mezunlar, trenlerin güvenli bir şekilde seyahat etmesini sağlamak için sinyalizasyon sistemlerinin ve diğer kritik bileşenlerin doğru çalışmasını sağlayabilirler.

Aynı zamanda bazı şehir belediyeleri taşeron firmalara tramvay ve metro yapımı görevini vermektedir. Bu da bölüm mezunları için iş imkânı sunar. Bu bölümle ilgilenen kişiler, ilgili iş ilanlarına Kariyer.net üzerinden göz atarak kendilerine uygun ilanlara başvurabilirler.