Türkiye’deki kuruluşların sahip olduğu “kurum kültür”ünün oluşmasında ulusal kültürün ne kadar payı var? Bu durum dünyada ne şekilde karşımıza çıkıyor?

Ortak ulusal kültür ve değerleri paylaşan bireylerin, bu öğeleri iş hayatına, çalışıyor oldukları kurumlara taşıyor olmaları oldukça doğal bir durumdur. Kurumlara baktığımızda ulusal kültürle kurum kültürünün etkileşim içinde olduğunu gözlemleyebileceğimiz birçok örnekle karşı karşıya kalabiliriz. Birçok şirkette, sözlü iletişim, yazılı iletişime göre ön planda tutularak çalışanların işlerini güven ilişkisi çerçevesinde yürütmesi, bürokrasiyi sevmemiz gibi toplumsal hayatta sahip olunan özellikleri bireyler kurum kültürüne taşırlar. Çok uluslu şirketler ile karşılaştığımızda, çok uluslu şirketlerde birden fazla bireysel-ulusal kültürü ortak noktada birleştirmeyi başarabilen kurum kültürlerine rastlıyoruz. Kişi odaklı olmak tan çok, sistem odaklı bir çalışma şeklini benimseyerek, kültürel farklılıkları da olumlu tarafta kullanacak, sinerjik bir ortam yaratmaya çalışmaktadır.

Bireysel kültür kurum kültürünü sizce nasıl etkiliyor?

Farklı yerlerde doğmuş, büyümüş, farklı inanışlara ve beklentilere sahip, kendi ilke ve değerleri ile o güne kadar yaşamış kişiler, bu çeşitliliği işyerlerine ister istemez taşımaktadırlar. Kurum kültürü bu çeşitliliği gözeterek, ortak bir dil yaratmayı ve sosyal birleştiriciliği hedefler. Organizasyonun sahip olduğu değerleri, inanışları paylaşarak çalışanları rahat edebilecekleri ortama kavuşturarak ortak davranış biçimleri yaratır. Bu sebeple, şirketler kendilerine ait tüm etik değerleri, maddi kültür öğelerini ve ulusal değerleri kullanarak kendilerine ait kültürü oluşturmaya çalışırlar. Eleman seçme ve yerleştirme aşamalarında, gelen adaylarda İnsan Kaynakları profesyonellerinin en çok gözlemlemesi ve sorgulaması gereken konu bu değerler zincirinde gelen adayın ortak noktalarının neler olabileceğidir. Teknik olarak ne kadar uygun olursa olsun, bir adayın bireysel kültür yaklaşımının kurum kültürü ile uyuşmadığı, ciddi farklılıkların olduğu durumlarda aday ve kurum karşılıklı olarak beklenen performansı sergileyemeyecekleri bir kurguya dahil olurlar. Bireysel kültürlerin aynı kurum içinde birbirini etkilemesi de söz konusu olur. Ya pozisyonu gereği ya da kişisel özellikler sebebi ile bazı çalışanlar şirket kültürüne etki edebilir ve diğer bireyleri etkileyebilir. Bu dinamik, şirket kültürünü değiştirmeye karar verdiğinde, önce çalışanların bireysel kültürlerinin etkileşiminden ve yönetiminin değişimi destekleme arzusundan yola çıkmalıdır.

İş yaşamında evrensel kültür diye bir şey söz konusu mu? Gelecekte evrensel kültüre adapte olamamış toplumların ve/veya kurumların dışlanacağı fikri size ne ifade ediyor?

Aynı şekilde küreselleşme bilgi toplumunun oluşması ve teknolojinin ilerlemesi ile birlikte, ulusal kültürler de birbirine yakınlaşmaya ve ortak noktalarda buluşmaya başlayacaklardır. Günümüzde şirketlerin sahip olduğu ürünlerin maddi kültüre yaptığı etkiyi düşünürsek,-örneğin SOL’da içinde bulunduğu sektör ve sahip olduğu ürünler ve servislerin ortak noktası olan hız, değişim, yenilikçilik, dinamizm şirket kültürüne de oldukça etki eden faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır- birçok teknoloji şirketinde karşılaşabileceğimiz ortak özellkiler olmaktadır. Zamanla evrenselleşmeye başlayan değerlerin dışında kalan toplum veya şirketlerin diğerlerinden uzakta ve farklı kalması bu toplum ya da kurumların rüzgarı kaçırmaları, çok gerilerde kalmaları demek olacaktır.

Superonline olarak yaptığınız ve Kurumsal Kültür oluşturmaya yönelik çalışmalarınızın temelini oluşturan araştırmalarınızla ilgili bizi bilgilendirir misiniz?

SOL’ın var olduğunu bildiğimiz, çalışmalarımızı seçerken sahip olduklarını düşündüğümüz birtakım değerlerimiz bulunmaktaydı. Çeşitli ortamlarda dile getirdiğimiz, herkesin sorduğumuzda aşağı yukarı söyleyebileceği değerler ve kültür öğeleri. Biz bu çalışmanın başlangıcında, Superonline çalışanlarının mevcut kurum kültürü anlayışının tespit edilmesi ve beklentilerinin alınması amacıyla Kurum Kültürü Oluşturma anketinin gerçekleştirilip sonuçlarının değerlendirilerek karşılaştırmalarının yapılması ve sağlam alt yapıya dayalı Kurum Kültürü Oluşturma çalışmalarının temelinin oluşturulmasına yönelik eylem planının çıkarılmasını hedefledik. Bu doğrultuda, Profera Danışmanlık ile birlikte çalıştığımız bu projede, yapılan anket çalışmasında çalışanlara; SOL’de çalışmak, müşterilere sunulan hizmetleri, iç ve dış müşteri memnuniyeti, vizyon, misyon ve amacın paylaşılması, üst yönetim, yönetim yaklaşımı, performans değerlendirme, ödüllendirme, iletişim, takım çalışması, özdeğerlendirme, gelişim, sosyal ortam ve toplumsal sorumluluk başlıklarında açık ve kapalı uçlu sorular yöneltildi. Bölüm, kıdem, lokasyon ve ünvan bazında cevaplar karşılıklı değerlendirilerek anket sorularında farklı kategorik değişkenler farklılaşmaları görebildik.

Yaptığınız araştırma sonucunda Superonline kurum değerleri ve kurum kültürüne ilişkin ortaya çıkan ve gelişitirilmesi gerekli alanlar var mı? Alanların geliştirilmesi konusunda nasıl bir çalışma hedefliyorsunuz?

Anket çalışması sonucunda, sahip olduğumuz ve sahip olmamız gerektiğini düşündüğümüz alanlar ortaya çıktı. Geliştirmemiz gereken noktalar üzerinde bazı temel aksiyonlar planladık. Analizlerin ve açık uçlu soruların senteziyle oluşturulan Superonline kurum değerleri ve kurum kültürü paralelinde ortaya çıkan geliştirilmesi gerekli alanlarla ilgili 2003 yılı ikinci 6 aylık dönemde gerçekleştirilmesi gereken eylem planımız bulunmaktadır. Çalışmanın sonuçları ve aksiyon planları intranette tüm çalışanların paylaşımına açılmıştır. Şimdi yapacağımız, bölümler ve birimler bazında sonuçları birebir paylaşarak beraberce aksiyon planlarının alt başlıklarını belirlemek, planlamak ve takibini yapmaktır. Periyodik aralarla da katedilen yolları gözden geçirmektir..

Yaptığınız araştırma sonrası ortaya çıkan Superonline kurum kültürü ve kurum değerlerinin neler olduğunu gördünüz?

Kurum değerlerimizi SOL çalışanları, insana saygı, değişime açık öncü girişimcilik, müşterilerimiz, markamız, hedefler doğrultusunda çalışma düzenine özenli uyum, eğitimli, tecrübeli ve kalifiye işgücü ve sadakat olarak belirlemiş ve SOL yönetimi de onaylamıştır. Kültürümüzü oluşturan öğeler ise; katılımcı yönetim, doğru ve açık iletişim kurabilme, yenilikçilik, yaratıcılık, esneklik, SOL amaç ve değerlerinin sahiplenilmesi, müşteri ve hedef odaklılık, genç, sosyal, kendine güvenen çalışanlar, kaliteli hizmet anlayışı, güzel arkadaşlık ortamı olarak belirlenmiştir.

İşe alım politikanız nedir? İşe alımda Kariyer.net size ne gibi avantajlar sağlıyor?

SOL çalışan profiline uygun, hem kendisini hem de şirketimizi geliştirecek ve vizyonumuz doğrultusunda çalışmalar yapacak adayları bünyemize katmayı hedeflemekteyiz. Superonline, iş başlatmaktan çok iş sonuçlandırmanın, problemlere odaklanmak yerine çözüme odaklanmanın her pozisyon için çok gerekli olduğu bir şirket. Mümkün olduğu kadar çalışanların esnek olması, değişimlerden pozitif etkilenmesi ve değişimi avantaj olarak görmesi gerekli çalışanlarla var olmaktadır. Bu sebeple, şirket vizyonuna inanan, bu sektörde olmaktan heyecan duyan kişileri doğru pozisyonlara doğru zamanlarda yerleştirmek için çalışmaktayız. Seçme yerleştirme sürecimizde Kariyer.net bizim sağ kolumuz konumunda. Aranan niteliklerde eleman bulma konusunda etkin bir veri tabanı sağlıyor. Kariyer.net benzerlerine göre teknolojiyi çok daha iyi kullanıyor ve yaptığı yeniliklerle ilgiyi üzerinde tutuyor. Temel iş akışlarını elektronik ortamda yürüten şirketimizde, seçme yerleştirme sürecimizde hızımıza ve prensiplerimize uygun bir servis vermektedir.