Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi Bölümü

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, insanlık tarihinde yazılı kaynakların az olduğu veya hiç olmadığı dönemlere odaklanarak geçmişi anlamak için arkeolojik buluntuları inceleyen disiplinlerden biridir. Bu alanda çalışanlar, Mezopotamya, Anadolu, Levant ve çevresindeki bölgelerdeki arkeolojik kazılar ve araştırmalar yoluyla geçmiş medeniyetlerin izlerini sürerler. Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, öğrencilere arkeolojik yöntemleri, tarih öncesi dönemleri ve erken tarih dönemlerini anlama konusunda derin bir anlayış kazandırır. 

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, insanlık tarihinde yazılı belgelerin nadir bulunduğu veya hiç olmadığı dönemlere odaklanarak geçmiş medeniyetlerin izlerini sürer. Bu disiplin, arkeolojik buluntuların incelenmesi yoluyla tarih öncesi dönemlerin kültürlerini, yaşam tarzlarını ve sosyal yapılarını anlama amacını taşır.

Tarih öncesi dönemler, insanlık tarihinde yazılı belgelerin henüz geliştirilmediği veya yaygın olarak kullanılmadığı zaman dilimleridir. Bu dönemler, taş devri, bronz çağı ve demir çağı gibi zaman dilimlerini içerebilir. Yazının icadından önceki dönemlerde, insanlar çoğunlukla sözlü gelenekler, semboller ve arkeolojik kalıntılar aracılığıyla bilgi aktarımı yaparlardı.

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, bu dönemlere odaklanarak, arkeolojik buluntuları inceleyerek ve analiz ederek insanlığın geçmişini aydınlatmayı hedefler. Arkeologlar, kazılar yaparlar ve bulunan eserleri, yapıları, insan iskeletlerini ve diğer kalıntıları incelerler. Bu buluntular, insanların yaşam tarzlarını, beslenme alışkanlıklarını, inanç sistemlerini, sanat anlayışlarını ve sosyal yapılarını anlamamıza yardımcı olur.

Örneğin, bir arkeolog, bir neolitik yerleşim yerinde bulunan taş aletleri inceleyerek, o toplumun avcılık ve toplayıcılıkla nasıl geçim sağladığını ve teknolojik olarak hangi aşamada olduğunu belirleyebilir. Aynı şekilde, bir arkeolojik kazıda bulunan mimari kalıntılar, o toplumun yerleşik yaşam biçimini, yapılaşma düzenini ve sosyal hiyerarşisini ortaya çıkarabilir.

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, insanlık tarihindeki belirsizlikleri giderebilir ve geçmiş medeniyetlerin gizemlerini çözebilir. Bu disiplin, arkeolojik buluntuları analiz ederek, insanların evrimini, kültürel değişimleri ve medeniyetlerin yükselişini ve çöküşünü anlamamıza yardımcı olur. Bu şekilde, geçmişten gelen mirası koruyarak ve anlayarak, gelecek nesillere aktarılabilir.

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi bölümü genellikle dört yıl sürer. Bu süre boyunca öğrenciler, arkeolojiye giriş, arkeolojik yöntemler, tarih öncesi dönemler ve bölgesel arkeoloji gibi dersler alırlar.

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi bölümünde öğrencilere geniş bir yelpazede dersler verilmektedir. Bu dersler, öğrencilere arkeolojinin temel prensiplerini, tarih öncesi dönemlerin karmaşıklığını ve Orta Doğu'nun zengin kültürel mirasını anlama fırsatı sunar. İşte bu derslerin detaylı açıklamaları:

• Arkeolojiye Giriş: Bu ders, öğrencilere arkeolojinin tanımı, amacı, yöntemleri ve tarihçesi hakkında temel bilgileri sağlar. Arkeolojinin disiplinler arası doğasını ve önemini anlamalarını sağlar.
• Arkeolojik Yöntemler ve Teknikler: Bu ders, öğrencilere arkeolojik kazılar, yüzey araştırmaları, tarihleme yöntemleri, buluntu analizi ve diğer arkeolojik teknikler hakkında detaylı bilgi verir. Öğrenciler, arkeolojik çalışmaların nasıl yürütüldüğünü ve buluntuların nasıl değerlendirildiğini öğrenirler.
• Tarih Öncesi Dönemler: Bu ders, öğrencilere insanlık tarihindeki tarih öncesi dönemleri incelemeyi sağlar. Taş Devri'nden Neolitik Dönem'e, metal çağlarına kadar uzanan dönemlerin kronolojisi, yaşam tarzları, teknolojik gelişmeler ve toplumsal yapılar üzerine odaklanır.
• Mezopotamya Arkeolojisi: Bu ders, Mezopotamya'nın (bugünkü Irak'ın ve çevresinin) antik medeniyetlerini inceler. Sümerler, Akadlar, Babilliler ve Asurlular gibi uygarlıkların tarihini, kültürünü, mimarisini ve sanatını ele alır. Öğrenciler, Mezopotamya'nın dünyanın ilk kompleks toplumlarından biri olduğunu ve yazının bu bölgede icat edildiğini öğrenirler.
• Anadolu Arkeolojisi: Bu ders, Anadolu'nun (bugünkü Türkiye'nin) antik dönemlerini inceler. Hititler, Frigler, Lidyalılar, Helenistik dönem ve Roma dönemi gibi uygarlıkların tarihini, arkeolojik kalıntılarını ve kültürel mirasını ele alır. Öğrenciler, Anadolu'nun zengin tarihini ve çeşitli medeniyetleri nasıl etkilediğini öğrenirler.
• Levant Arkeolojisi: Bu ders, Levant bölgesinin (modern Suriye, Lübnan, İsrail, Ürdün, Filistin ve çevresi) antik dönemlerini inceler. Fenikeliler, İbraniler, Emeviler ve Haşhaşiler gibi uygarlıkların tarihini, kültürünü ve arkeolojik kalıntılarını ele alır. Öğrenciler, Levant'ın önemli ticaret yolları ve çatışma bölgeleri arasında nasıl bir geçiş noktası olduğunu öğrenirler.
• Sanat Tarihi: Bu ders, arkeoloji öğrencilerine sanat tarihinin temel kavramlarını, dönemleri ve akımlarını öğretir. Öğrenciler, arkeolojik buluntular üzerinden sanat eserlerini analiz eder ve antik medeniyetlerin sanat anlayışını ve estetik değerlerini keşfederler.
• Antropoloji: Bu ders, öğrencilere insanın evrimi, fiziksel antropoloji, kültürel antropoloji ve arkeolojik antropoloji gibi konuları içeren genel bir antropoloji bilgisi sunar. İnsanın geçmişteki ve günümüzdeki davranışlarını, kültürlerini ve toplumsal yapılarını anlamalarına yardımcı olur.

Bu dersler, öğrencilere Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi alanında kapsamlı bir eğitim sağlar ve onları bu heyecan verici disiplini daha derinlemesine keşfetmeye teşvik eder.

Bu bölümü tamamlayanlar, çeşitli alanlarda çalışabilirler:

• Arkeolog
• Müze Küratörü
• Eğitmen veya Akademisyen
• Kültürel Miras Uzmanı

Mezunlar, kamu ve özel sektörde çeşitli alanlarda iş bulabilirler. Özellikle müzeler, üniversiteler, arkeoloji firmaları ve kültürel miras koruma kuruluşları iş imkanları sunar. Bu tip kamu ve özel teşebbüslerde müze araştırmacısı olabilirsin. 

Bölümden sonra mezun olup formasyon dersleri alırsan tarih öğretmeni olarak da atama bekleyebilirsin. Üniversitelerin tarih ya da enstitülerinde görev alabilir, ekip ile birlikte kazı çalışmalarına katılabilirsin.

Bu bölümü yüksek lisans seviyesinde okumak isteyenler, arkeoloji, sanat tarihi, tarih gibi alanlarda yüksek lisans programlarına başvurabilirler. Çift anadal programlarıyla, öğrenciler bu bölümü tarih, sanat tarihi, antropoloji gibi alanlarla birleştirerek daha geniş bir perspektif kazanabilirler.

Bu bölüme giriş için Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ve Dikey Geçiş Sınavı (DGS) gibi sınavlara girilir. Bu bölüm genellikle edebiyat fakülteleri bünyesinde yer alır.

Her üniversitenin bu bölüm için belirlediği özel koşullar olabilir. Adayların bu koşulları dikkatlice incelemesi önemlidir. Bu bölüm için uzaktan eğitim imkanı genellikle bulunmamaktadır. Çünkü arkeoloji eğitimi, saha çalışmaları ve laboratuvar uygulamaları gerektiren bir disiplindir.

Öğrenciler, arkeolojik kazı alanlarında, müzelerde ve kültürel miras koruma kuruluşlarında staj yapma fırsatı bulabilirler.

Bu bölüme yatay geçiş yapmak istersen, tarih, sanat tarihi, antropoloji gibi ilgili alanlarda lisans eğitimi almış olman gerekir.

Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi, insanlığın tarihini anlamak ve korumak için kritik bir role sahiptir. Bu disiplin, yazılı kaynakların eksik veya nadir olduğu dönemlere odaklanarak geçmiş medeniyetlerin izlerini sürer. Tarih öncesi dönemlerin sırlarını çözmek, insanlık tarihini daha iyi anlamak ve geçmişteki toplumların yaşam tarzlarını ve kültürlerini keşfetmek için önemli bir araçtır.

Arkeolojik buluntuların incelenmesi ve analizi, insanlığın nasıl evrimleştiğini, nasıl yerleşik yaşama geçtiğini, tarımı nasıl keşfettiğini ve karmaşık toplumlar oluşturduğunu anlamamıza yardımcı olur. Ayrıca, geçmişteki başarıları ve başarısızlıkları anlamak, bugünün toplumları için önemli dersler sunar ve geleceğe yönelik stratejiler geliştirmemize yardımcı olur. Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi bölümünü seçenler, bu heyecan verici yolculukta geçmişin izlerini takip ederken, insanlığın evriminin ve kültürel mirasının önemli bir parçasını keşfetme fırsatı bulurlar.