Üniversite sınavında olduğu kadar sınav sonrası tercih döneminde de doğru kararlar vermek önemli. 2022 Üniversite ve bölüm tercihi konusunda aklına takılan önemli soruların cevabını bugün senin için paylaştık.
Muhtemelen bunu defalarca duymuşsundur: “Üniversite tercihi hayatında vereceğin en önemli kararlardan biridir. Üniversiteye gittiğin yer ve tercih ettiğim bölüm, kişisel ve profesyonel yaşamın üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olacaktır.”
Buna karşın, birçok öğrenci duygularıyla ya da çok sınırlı kıstaslara bağlı olarak üniversite tercihi yapar. Hatta kimi zaman üniversite tercih süreçleri sadece içgüdüsel hislerle dahi yönetilebiliyor. Bu durum seni akademik başarıdan alıkoyamaz ancak bu kadar önemli bir kararı çok daha ince eleyip sık dokuyarak vermelisin.
Üniversite tercihinde bulunurken, konum, büyüklük, maliyet, akademik kalite, kampüs güvenliği, yan dal olanakları, sosyal olanaklar gibi çeşitli faktörleri göz önünde bulundurulmalısın. Bu kıstasları genel olarak başat ve spesifik hale getir. Bu sayede tercih listen daralacaktır. Bu sayede o okulun sana uygun olup olmadığını anlayabilir, kalanlar için daha ayrıntılı sorular sorabilirsin.
Peki, üniversite bölüm seçimi yaparken hangi soruları sormalısın? Üniversite tercihini nasıl yapacaksın? Sorman gereken sorulara dair bazı önemli ipuçları vereceğiz.
Üniversite tercihi nasıl yapılır?
Üniversite tercihi yapmadan önce kendine bazı sorular sormalısın. Bu soruların cevaplarının kalan hayatını yönlendirebileceğini unutma. Eğer yanlış bir bölüm ve üniversite tercih ettiğini düşünürsen, başka bir üniversiteye ve bölüme geçmek için her zaman şansın olduğunu da bilmelisin. Buna karşın hem zaman tasarrufu hem de maliyetler açısından ilk tercihinde kendine uygun üniversiteyi ve bölümü seçmek avantajlı olacaktır. Bu tercihten önce kendine şu soruları sorabilirsin;
• Bu üniversite ve bölüm akademik olarak beni tatmin edebilir mi?
• Üniversitenin lokasyonu nasıl?
• Kampüs yaşamı nasıl? Burası istediğin gibi bir kampüs mü?
• Bu üniversiteye gittiğinde nerede yaşayacaksın?
• Seçtiğin üniversitenin bağlı olduğu şehirde maliyetleri karşılayabilir misin?
• Üniversitenin sosyal olanakları neler?
• Şehrin ulaşım imkânları, konut giderleri, sosyal yaşantısı nasıl?
• Bu üniversite ve bölümün kariyer olanakları neler?
Üniversite ve bölüm seçmeye karar verdikten sonra seni üniversite tercih süreci bekliyor olacak. Peki, YKS tercih nasıl yapılır, bu süreçte seni neler bekliyor? Bu sorularının yanıtlarını birlikte inceleyelim.
Üniversite tercihleri nereden yapılır?
Üniversite seçiminde bulunacak olan öğrenciler, T.C. kimlik numarası ve aday şifresi ile birlikte ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi’ne (AİS) giriş yaparak tercihlerde bulunur. Bu tercihlere son hali verildikten sonra ÖSYM’ye gönderilir.
ÖSYM sınavda başarılı olmuş her aday için 24 tercih hakkı tanır. Bu dönemde ÖSYM’nin web sitesinde üniversite tercih kılavuzu yayınlanır. Bu kılavuz her sene bazı değişiklikler içerebilir. Bu sebeple kılavuzu incelemen büyük önem taşır.
Üniversite tercihi yaparken nelere dikkat edilmeli?
Tercih yaparken, öncelikli olarak yukarıdaki sorulara cevap vermeli, nasıl bir üniversite istediğini belirlemelisin. Puanın yettiği için istemediğin bir bölümü seçmek, genellikle daha büyük sorunlara yol açar. Sınav sonuçları açıklandıktan sonra, sıralamana göre tercih yapmaya hak kazandığın bölümü ve üniversiteyi tercih edebilirsin. Sıralamaya göre tercih listesi hazırlamak, genellikle puana göre hazırlamaktan daha geçerli bir yöntemdir. Bu tercihleri yapabilmek için baraj puanının ise geçilmiş olması gerekir.
Temel Yeterlilik Sınavı’nda (TYT) 150 barajını geçersen, iki yıllık ön lisans programlarını; Alan Yeterlilik Sınavı’nda (AYT) 180 barajını geçersen, 4 yıllık ve üstü lisans bölümlerini tercih etmeye hak kazanırsın. Her yıl boş kontenjanlar için üniversite ek yerleştirme şansın olduğunu da unutmamalısın. Üniversite yerleştirme sonuçları açıklandıktan sonra ÖSYM ek tercihler için boş kontenjanları açıklar. Kendine tanınan hakların tamamını kullanmak zorunda değilsin. Üniversite ve bölüm seçimi yaparken tercih kılavuzunda yer alan “Özel Koşullar ve Açıklamalar” bölümünü mutlaka dikkatlice incelemelisin. Üniversite tercihi nasıl yapılmalı sorusuna cevap verdiğimize göre, sıralamanın nasıl olması gerektiği sorusuna geçebiliriz.
Üniversite tercih sıralaması nasıl olmalı?
Üniversite ve bölüm tercihi için 24 hakkın olduğunu biliyorsun. Peki, bu 24 hakkı nasıl doldurmalısın, hangi bölümü hangi sıraya yazmalısın? Üniversite alan seçimi yaparken dikkat etmen gereken bazı kıstasları şöyle sıralayabiliriz;
• Başarı sıralamanı dikkate al, puana göre değil, sıralamaya göre tercih yap.
• İsteğine göre sıralama yapmalısın. Yalnızca okumak istediğin üniversiteleri ve bölümleri listeye dâhil et.
• Tüm tercih haklarını doldurmak zorunda olmadığını unutma. İstediğin bir bölüme yerleşerek, gelecek yıl yeniden sınava girersen OBP katkının yarıya düşeceğini unutma.
• Kontenjanları karşılaştırmalısın. Sınava girdiğin sene önceki seneye oranla kontenjan artmışsa o programın başarı sıralaması düşecektir.
• Kılavuzu detaylı bir biçimde oku. Özel şartları ve sıralama talep eden bölümleri iyice araştır.
• Sınav belgende yazan başarı sıralamalarını ve puanları doğru şekilde analiz et.
• Farklı meslekleri araştır ve mümkünse bunları uzmanlarından dinle.
• Kariyer açısından geleceği olan bölümleri tercih etmeye çalış.
Üniversite tercihinde dikkat edilmesi gerekenler bu şekilde özetlenebilir.
Peki, açıköğretim fakültesine ve vakıf üniversitelerine girmek için tercihler nasıl yapılmalı?
Özel üniversite tercihleri nasıl yapılır?
Özel üniversite tercihleri, devlet üniversitelerine oranla farklı bir kanaldan yapılmıyor. Vakıf üniversitesi tercihinde bulunurken de aynı kıstasların geçerli olduğunu unutmamalısın. Vakıf üniversitelerinde yer alan bölümler genellikle devlet üniversitelerine oranla daha düşük bir puana sahip olabilir. Buna karşın bu üniversitelere her yıl belirli bir ücret ödemen gerektiğini unutmamalısın. Tercih yaparken, burslu özel üniversite seçeneklerini de değerlendirebilirsin.
Açıköğretim üniversite tercihleri nasıl yapılır?
Açıköğretim Fakültesine kayıt yaptırabilmek için de sınavdan belirli bir baraj puanını aşman gerekir. Ön lisans programları için TYT’den en az 150, lisans programlarını seçebilmek için ise AYT’den en az 180 puan almak gerekir. Bu barajı aşarsan ÖSYS’nin kontenjanları dahilinde bir ön lisans ya da lisans programına girmeye hak kazanırsın. Önceki yıllarda tanınan açıköğretime sınavsız geçiş hakkı tamamen kaldırılmıştır. Açıköğretim Fakültesinde tüm bölümler için puan türü getirilmiştir. Tercihlerse ÖSYM AİS üzerinden yapılıyor.
Üniversite tercihleri kaç gün sürüyor?
Üniversite sınavı sonuçları açıklandıktan sonra tercih işlemleri yapılabilir. Tercihler ÖSYM AİS üzerinden elektronik ortamda yapılıyor. Tercihlerin kaç gün süreceği ise ÖSYM tarafından belirleniyor. Tercih süreleri genellikle ağustos ayı içerisindedir. Buna karşın ÖSYM’nin bu süreyi uzatma hakkı vardır.
Kaynaklar:
Education Corner
ÖSYM YKS SSS
Üsküdar Üniversitesi
