İş hayatında hem çalışanları hem de işverenleri yakından ilgilendiren en önemli konulardan biri de tazminat hesaplama yani kıdem tazminatı konusudur. Kıdem tazminatı nedir, kıdem tazminatı tavanı 2025, kıdem tazminatı nasıl hesaplanır sorularının cevabı İK Blog’da!
Çalışanların iş hayatında en çok merak ettiği konulardan biri kıdem tazminatı nedir ve nasıl hesaplanır konusudur. Bu yazıda, 2025 yılı için güncel bilgiler ışığında, kıdem tazminatına dair sık sorulan soruları ele aldık.
Kıdem tazminatı nedir?
Kıdem tazminatı, bir iş yerinde en az en az tam bir yıl çalışma süresini dolduran işçinin, iş akdinin belirli şartlarda sona ermesi durumunda hak ettiği tazminattır. Bu tazminat, çalışanın hizmet süresi karşılığında aldığı bir tazminat türüdür. Türkiye’de bu hak, 1475 sayılı İş Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.
Özellikle evlenme durumunda da 1475 sayılı iş kanunu uyarınca, kadın işçiler kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir.
2025 kıdem tazminatı tavanı ne kadar oldu?
2025 yılı için 2025 kıdem tazminatı tavanı güncel olarak 53.924 TL olarak belirlenmiştir. Bu tavan, işçinin bir yıllık çalışma karşılığı alabileceği maksimum kıdem tazminatı tutarını ifade eder. Her yıl devlet tarafından güncellenen bu tavan, tazminat hesaplama sürecinde önemli bir parametredir.
Kıdem tazminatı nasıl alınır?
Kıdem tazminatı nasıl alınır sorusu sıkça sorulur. Öncelikle işverenle iş akdinin sona ermesi gerekmektedir. İşçi, işten ayrılırken veya işveren tarafından iş sözleşmesi feshedildiğinde, gerekli şartlar sağlandığında kıdem tazminatı talebinde bulunabilir. Bunun için çoğunlukla işverene kıdem tazminatı dilekçe örneği sunulabilir. Dilekçe, işverenin tazminatı ödemesi için resmi bir talep oluşturur.
Kıdem tazminatı ne zaman alınır?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarih itibarıyla talep edilebilir. Özellikle işverenin haklı sebep olmadan işten çıkarma veya işçinin haklı sebeple fesih yapması durumlarında kıdem tazminatı ödenir. Ayrıca, 1475 sayılı iş kanunu kapsamındaki evlenme nedeniyle işten ayrılan kadın çalışanlar da tazminat alabilir.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplama, çalışanın hizmet süresi ve brüt maaşı baz alınarak yapılır. Genel olarak iş yerindeki her tam yıl için 1 aylık brüt ücret tutarında tazminat verilir. Ancak 2025 yılı için 2025 kıdem tazminatı hesaplama yapılırken, tavan miktar göz önünde bulundurulur. Formül şu şekildedir:
- Hizmet süresi (yıl) × Brüt maaş (aylık) = Kıdem Tazminatı
Burada, eğer brüt maaş tavanı aşarsa, tavan tutar esas alınır. Ayrıca, kıdem tazminatı brütten nete çevirme işlemi yapılırken gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri göz önüne alınır.
Kıdem tazminatından hangi kesintiler yapılır?
Kıdem tazminatından yapılan başlıca kesinti, kıdem tazminatı damga vergisidir. Türkiye’de damga vergisi oranı binde 7,59 oranında olarak uygulanır. Yani ödenecek tazminattan bu oranda bir kesinti yapılır. Buna ek olarak gelir vergisi kesintisi genellikle yapılmaz, çünkü kıdem tazminatı gelir vergisinden istisnadır.
Hangi şartlarda kıdem tazminatı alınır?
Kıdem tazminatı şartları şunlardır:
- İş yerinde en az en az tam bir yıl çalışma süresinin tamamlanması,
- İş akdinin işveren tarafından haklı sebep olmadan feshedilmesi veya işçinin haklı sebeple ayrılması,
- 1475 sayılı iş kanunu kapsamında evlenme, askerlik, emeklilik gibi özel durumlar.
Özel sektörde tazminat alma şartları nelerdir?
Özel sektörde de aynı genel kurallar geçerlidir. En az 1 yıl çalışmak, iş akdinin kanuna uygun şekilde sona ermesi, ve işçinin işten kendi isteğiyle ayrılmaması şarttır. Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi, belli durumlar dışında kıdem tazminatı alamaz.
İhbar tazminatı ile kıdem tazminatı arasındaki fark nedir?
İhbar tazminatı, iş akdinin feshi öncesinde bildirim süresine uyulmaması halinde ödenir. Kıdem tazminatı ise işçinin iş yerinde geçirdiği süreye bağlı olarak hak kazandığı bir tazminattır. İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdirilmesinde önceden haber verilmemesiyle ilgilidir; kıdem tazminatı ise hizmet süresi karşılığıdır.
Vefat eden işçinin kıdem tazminatını eşi veya diğer mirasçılar alabilir mi?
Evet, işçinin vefatı durumunda, kıdem tazminatı hak kazanma durumu mirasçılarına geçer. Eşi veya diğer yasal mirasçılar, işçinin kıdem tazminatını talep edebilirler.
Kıdem tazminatı taksitle ödenebilir mi?
Kıdem tazminatı genellikle toplu olarak ödenir, ancak taraflar arasında anlaşma olması durumunda, taksitle ödeme mümkün olabilir. Fakat bu durum işçinin yazılı onayına bağlıdır.
Kıdem tazminatında zaman aşımı süresi kaç yıldır?
Kıdem tazminatı zaman aşımı süresi 5 yıldır. İşçi, hak kazanmış olduğu kıdem tazminatını bu süre içinde talep etmezse, hakkı düşebilir.
Kıdem tazminatı ödenmeyen işçi ne yapabilir?
Kıdem tazminatı ödenmeyen işçi, iş mahkemesine başvurarak hakkını talep edebilir. Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şikayette bulunabilir.
Bir yıllık kıdem tazminatı ne kadar?
2025 yılı için brüt maaşın aylık tutarı ve 2025 kıdem tazminatı tavanı göz önüne alınarak hesaplanır. Örneğin, tavan üzerinden hesaplandığında 53.924 TL yıllık kıdem tazminatı alabilirsin.
İki yıllık kıdem tazminatı ne kadar?
Aynı şekilde, 2 yıllık kıdem süresi için tazminat miktarı da iki katına çıkar; yani brüt maaş veya tavan üzerinden bir tazminat hesaplanabilir.
7000 gün prim dolduran kıdem tazminatı alabilir mi?
7000 gün prim, yaklaşık 19 yıl eder. Kıdem tazminatı alabilmek için çalışma süresinin ve prim günlerinin tamamlanması önemlidir. Bu durumda kişi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
5 yılı dolduran tazminat alabilir mi?
Evet, en az tam bir yıl çalışma şartı sağlandığı için 5 yılı dolduran işçi kıdem tazminatı alabilir.
