Sağlıklı beslenmek, ağız tadından vazgeçmek anlamına gelmiyor. Tam tersi, en faydalı yiyecekler aslında lezzet için en çok başvurduklarımız. Yemeklerimize ilave ettiğimiz baharatların birçoğu hem sağlık katkıları hem de lezzet katkıları görevini üstleniyor. İşte bunlardan en önemlileri: Kekik, maydanoz ve hardal!
Yemyeşil bir lezzet; kekik
Neredeyse bütün yemeklere ve tatlara yakışan kekik, kendine has kokusu ve tadı ile ülkemizde de kullanılan lezzetlerden bir tanesi. Kıvrık yeşil yaprakların kurutulması ile elde edilen ve genelde kuru olarak tüketilen kekik, faydaları ve lezzeti ile oldukça dikkat çeken bir baharat olma özelliği taşıyor.
Kekik, K vitamini zengini bitkilerden birisi. Besin öğesi zengini bu bitki manganez ve demir minerali de içerir. Posa içeriği de oldukça zengindir.
Doğanın bir nimeti olarak kabul edilebilecek kekik, eski çağlardan bu yana öksürük ve göğüs ağrılarının tedavisinde kullanılmıştır. İçerdiği değişik yağ bileşikleri ile oldukça yararlıdır ve bu yağ bileşikleri arasında en çok bilinen timoldür.
Yapılan bazı bilimsel araştırmalarda kekiğin hücre zarlarını koruduğu, beyin ve sinir sistemindeki yararlı yağ asitleri miktarını arttırdığı gösterilmiştir. Bu nedenle kekiğin yaşlanmayı geciktirici etkileri olduğu düşünülmektedir.
Kekik, zengin magnezyum ve flavonoid içeriği ile antioksidan etkili baharatların başında yer alır. Kekiğin aynı zamanda antimikrobiyal olduğu düşünülür. Bu etkisi ile pişmemiş sebzeler ve salatalarla oluşabilecek bir bulaşmanın önüne geçebileceği için bu tip besinlere ilave edilmesi koruyucu etki gösterebilir.
KEKİK SOFRADA
Makarna soslarınızda enfes tatlar oluşturmak için kullanın.
Omletlerinize ekleyerek lezzetini arttırın.
Kurubaklagil yemeklerine ve kurubaklagil salatalarına çok yakışacağını unutmayın.
Izgara ette vazgeçilmez lezzet tamamlayıcısıdır.
Etli pişirdiğiniz yemekleri de lezzet ve koku olarak hafifletir.
Balık pişirirken üzerine serpmeyi ihmal etmeyin.
Çorbalarınızı kekikle renklendirin.
Çay gibi demleyip içebilirsiniz.
Maydanoz sadece süs için mi?
Değişik lezzetiyle, ya çok sevilen ya da hiç sevilmeyen, sofraların vazgeçilmez süsü maydanoz, dünyanın en popüler garnitürlerinden biridir. Zengin bir K ve C vitamini kaynağı olan bu sebzenin A vitamini ve folat içeriği de oldukça yüksektir. İçerdiği iki tür fitokimyasal sınıfı ile maydanoz sağlık için oldukça faydalıdır. Maydanozda bulunan bileşikler başta akciğer kanseri olmak üzere birçok kanser türüne yakalanma riskini azaltır. Tümör büyümesini engelleyici özelliği araştırmalarca gösterilmiştir. Antioksidan etkisi ile de yaşlanmayı geciktirdiği düşünülmektedir. C vitamini içeriği ile romatoid artrit gibi eklem hastalıklarına iyi gelebileceği düşünülür. Vücuttan idrar atımını arttırdığı için şişkinliğe iyi gelir. Folat içeriği nedeni ile gebelerin de sıklıkla tüketebileceği bir besindir. K vitamininden zengin olduğundan kan sulandırıcı ilaç kullanan bireylerin tüketmemesi gerekir. Safra taşları ve böbrek sorunları olan bireylerin de tüketmesi sakıncalıdır.
MAYDANOZ SOFRADA
Maydanozlu ve naneli bulgur pilavı yapmayı deneyin.
Makarna ve salata soslarında kullanın.
Sabah kahvaltısında taze olarak tüketin.
Salata ve çorbalara eklemeyi ihmal etmeyin.
Kebap gibi et yemeklerinin yanında salata olarak tüketin.
Maydanozun balığın yanına çok yakıştığını unutmayın.
Peynirli tepsi böreğini bol maydanozla yapmayı ihmal etmeyin.
Sarı değil yeşil renkte: Hardal bitkisi
Sarı rengi ile yiyeceklerimizi süsleyen hardal sosunun elde edildiği bitkinin beslenme açısından ne kadar önemli olduğu yeterince bilinmiyor. Hardal bitkisi, yeşil rengi ve bibere benzer cazip tadı ile birçok ülkede sofralarda yer alan bir besindir. Hardal bitkisi; A, K ve C vitaminlerinden son derece zengindir. Folat, manganez ve E vitamini içeriği ile de oldukça yüksektir. Bitkisel protein kaynağı olan hardal bitkisi aynı zamanda iyi bir posa kaynağıdır.
A, E ve C vitaminleri yani antioksidan üçlüden zengin hardal bitkisi güçlü antioksidan etkiye sahiptir. Vücudumuzda oluşan toksik maddelerin oluşturacağı zararlı etkilerden vücudu korur.
Zengin C vitamini içeriği ile histamin adı verilen maddenin yıkılmasını sağladığı için astım hastalarında nefes almayı kolaylaştırır ve bazı bağışıklık sistemi hastalıklarında şikâyetleri azaltmaya yardımcı olur. Akciğer sağlığı konusunda önemli rol oynar.
İçerdiği fitokimyasallar kansere yakalanma riskini azaltır. Menapoz sonrası kadınlarda kemik sağlığını korumada az da olsa rolü olabileceği düşünülmektedir. Zengin E vitamini içeriği sayesinde hafızayı korur.
HARDAL BİTKİSİ SOFRADA
Salatalara taze ot olarak ekleyin.
Taze yaprakları limon sosu ile süsleyip kuruyemiş ile servis edin.
Çorbalara ve yemeklere ekleyin.
Makarna soslarına ekleyin.
Pilavlara kıyılmış halini ekleyin.
Kariyer Dergi Şubat 2009
