Farklı sektörlerdeki birçok firmada bulunan pazar araştırma uzmanı, pazar araştırması yaparak satış ve pazarlama çalışmalarının doğru şekilde planlanmasını sağlar. Müşterilerin hizmetlere olumlu yaklaşmasında pazar koşullarını bilmek etkilidir. Hizmet ihtiyaçlarını karşılayabilecek stratejiler, satış departmanının gözlemleriyle şekillenir. Planları uygulanabilirlik acısından değerlendirmek ve eksikleri tespit etmek zorunluluk halini almıştır. Sektörler, ürün ve hizmet yeniliği için güncel detaylardan yola çıkar. Beklentilere uygunluğuyla öne çıkıp popülerliğini kaybeden hizmetler, alıcı yönelimleri doğrultusunda geliştirilebilir. Pazar araştırma uzmanı yeni üretilecek veya geliştirilecek hizmetlere yönelik incelemeler yapar. Üretim standartları, satış faaliyetleri, pazarlama yatırımları sahadaki durum dahilinde revize edilebilir. Uzmanlık unvanı, pozisyonun işlevleri açısından önemlidir. Birçok veriyi değerlendirmek, durumun hedeflere uzaklığını saptamak, departmanları yönlendirebilmek uzman işidir. Profesyonel araştırmalarla yeterlikler ve piyasa durumu gözlemlenebilir.

Pazar araştırma uzmanı, pazar analisti veya pazarlama ARGE sorumlusu olarak adlandırılabilir. Pozisyon, ürün tanıtımından sorumlu saha elemanlığıyla karıştırılmamalıdır. Analist; üretimi, pazarlaması ve kullanımı gerçekleşen hizmetlerin yarattığı etkiyi gözlemler. Pazarlama departmanındaki pozisyonun üretim ve ARGE çalışmalarına katkısı büyüktür. Ürün ve hizmetler, farklı tüketici tepkilerine yol açabildiği için yararlı parametrelerdir. Beklentilerin yorumlanması ve üretim imkanları dahilinde karşılanabilmesi, pazar araştırmaları gerektirir. Uzman, satış konusunun nedenlerini ve nasıllarını araştırır. Sektörel akımlardan ve müşteri gereksinimlerinden hareketle, ideal satış metotlarının nasıl olduğu incelenir. Yönelimlerin neden arttığını veya azaldığını araştırmak, hizmet iyileştirmeleri için yararlıdır. Pazar araştırma uzmanı hedef kitlenin tanınmasında ve tüketim sürecinin denetlenmesinde görev alır. Talepleri karşılamayan hizmetlere yatırımın azaltılması veya kesilmesi, uygun standartların belirlenmesi tarafsız inceleme gerektirir. Pazar araştırma uzmanı ne iş yapar diyenlere cevap olarak belirtilebilecek görevler şunlardır:

• Müşteri kararlarındaki değişimi gözlemlemek, 
• Kurumsal ve bireysel müşterilerin beklentilerini ayırt etmek, 
• Firma olanaklarını sektörel ihtiyaçlar bağlamında değerlendirmek, 
• Pazarlama durumuna ilişkin rapor hazırlamak,
• Rakip firmaların başarı analizlerini yapmak,
• Verimli sonuç veren satış stratejilerini tespit etmek ve firmaya uyarlanmasını sağlamak, 
• Üçüncü tarafların sunduğu kurumsal hizmetleri takip etmek,
• Piyasa verilerini takip etmek,
• Gözden kaçmış üretim hatalarının veya talebe uygunsuzluk durumlarının sahada fark edilmesini sağlamak.

Pazar araştırma uzmanı nasıl olunur sorusunun cevabı ilk olarak eğitim açısından cevaplanabilir. Firmalar, teknik veri analizi yapabilecek personeller tercih eder. Pazarlama faaliyetlerini denetlemek, uygun standartları belirleyip mevcut durumla kıyaslamak, verileri sınıflandırmak ekonomi bilgisi gerektirir. Becerinin öne çıktığı saha elemanlığından yükselip araştırma sorumlusu olanlar istisnadır. Uzman unvanıyla hizmet sunabilmek, ekonomiye ilişkin derslerin bulunduğu bölümlerden mezun olmayı şart kılar. Bilgilerin pratiğe dökülebilmesi zaman aldığından, tahsile deneyim katmak için sabır gerekir. Araştırma elemanları, hizmet ettikleri sektörün gereklerine uygun olarak gıda, tekstil, bilişim, elektronik bilgisine sahip olmalıdır. Araştırma metotlarının işbaşında öğrenilmesini isteyen firmalar, çalışanlarda alan bilgisine önem verir. Firmalar genellikle istatistik, matematik ve pazarlama ile ilgili donanıma sahip adayları tercih eder. Pazar araştırma uzmanı yetiştirebilecek bölümler arasında; Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü, İktisat Bölümü, İşletme Bölümü, Maliye Bölümü ve İstatistik Bölümü öne çıkar.

Pazar araştırma uzmanı, hizmetlerin hedef kitlede oluşturduğu etkiyi gözlemler. Yeni planlar hazırlanırken sahadaki durum dikkate alındığı için personelin hata yapmaması gerekir. Veri takibi, karşılaştırma, değerlendirme ve raporlama süreçlerinde hassasiyet şarttır. Sayısal değerlerin oluşturduğu verilerin analizinde kullanılan metotlara hakim olunması, iş kalitesine katkı sunabilir. Pazar, müşteri ürün ve hizmetlerle buluşturabilecek yerlerin ortak adıdır. Çevrimiçi satışların yaygınlaşmasıyla, araştırma faaliyetleri dijital ortamı içine almıştır. Sahadaki ve internet mecralarındaki pazarlama süreçlerinin takibi, analitik düşünme becerisi ister. Teknolojik imkanlardan faydalanıp müşteri hareketlerini izlerken sonuç odaklı fikirler üretebilmek gerekir. Pazar araştırma uzmanı olmak istiyorsanız, taşımanız gereken şartlar genel olarak şu şekildedir:

• Araştırma yapmayı sevmek,
• Meraklı kişiliğe sahip olmak,
• Sayısal bilimlere ilgi duymak,
• Birçok veriyi aynı bağlamda değerlendirebilmek,
• Firma hedeflerinin tutarlılığını sorgulayabilmek,
• Saha incelemelerinde tarafsız olmak,
• Rakip firmaların satış stratejilerini yorumlayabilmek,
• Üretim departmanını yönlendirebilmek,
• Yönetimle fikir alışverişi yapabilmek,
• Sorumlu olunan çalışanları hedefler doğrultusunda organize edebilmek.