Coğrafi Bilgi Sistemleri Bölümü

Coğrafi Bilgi Sistemleri bir ön lisans programıdır. Bu nedenle eğitimi 4 yarıyıldan oluşan, 2 yıllık ve ülkemizde farklı üniversitelerde bulunan bir bölümdür. Öte yandan bu bölümde öğrenci olan bir kişi, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) aracılığıyla bazı lisans programlarına kabul alabilir. Coğrafi Bilgi Sistemleri bölümü 4 yıllık eğitim veren Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği, Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri, Çevre Mühendisliği, Harita Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Şehir ve Bölge Planlama gibi bölümlere dikey geçiş yapılmasına imkân tanıyan bir bölümdür. Eğitim dili birçok üniversitede Türkçe’dir. Coğrafi Bilgi Sistemleri taban puanları her sene değişiklik göstermektedir. Bu nedenle net bir puan belirtmek mümkün değildir. Geçiş yapılabilecek diğer bölümler arasında İktisat, İşletme, Maliye, Kamu Yönetimi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Uluslararası İlişkiler, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık yer almaktadır. 

Coğrafi Bilgi Sistemleri bölümü dünya çapında artış gösteren veri üretimi talebi sebebiyle, mekânsal veri yönetimi sürecini takip edecek veya yapılan çalışmalarda veri yönetimi işlemlerini yapabilecek donanımda personelin yetişmesini amaçlar. Kamu kuruluşları, özel sektör ya da bilimsel çalışmaların yürütüldüğü projelerde coğrafi bilgi sistemleri konusunda eğitim görmüş personeller aranır. Bu ihtiyacın giderilmesi, teknolojinin etkili bir şekilde kullanımı ile yüksek maliyetlerle oluşturulan sistemleri düzenlemede önemli bir rol oynar. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bölümündeki gelişmeler; jeoloji, ziraat, planlama ve ormancılık gibi alanları doğrudan etkileyebilir. Bu anlamda coğrafi bilgi sistemlerindeki gelişmeler, disiplinler arası ciddi önem taşır. Bu bölüm; yeniliklere açık, sorumluluk bilinci olan, bilgi birikimini çalışmalarına yansıtacak donanımda kişilerin yetişmesini amaçlar. Etkili iletişim becerilerine sahip, lider ruhlu, takım çalışmasına yatkın, çalışma dünyasının talepleri doğrultusunda hızlı problem çözme becerilerini taşıyan kişilerin bu bölümde başarılı olma şansı yüksektir. Coğrafi bilgi sistemleri teknikeri olanlar; tarımsal faaliyetler, haritacılık, savunma uygulamaları, ormancılık, jeolojik ve hidrolik uygulamalar ile ilgili firmalarda çalışma imkânı bulabilirler. Belediyeler, tapu müdürlükleri, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Türk Silahlı Kuvvetleri bir coğrafi bilgi sistemleri teknikerinin çalışabileceği kurum ve kuruluşlardandır.

Birinci yarıyılda Temel Bilgi Teknolojileri, Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş, Coğrafi Bilgi Sistemleri İçin Temel İstatistik, Konumsal Veritabanı ve Yabancı Dil dersleri bulunur. İkinci Yarıyılda Konumsal Veritabanı 2, Coğrafi Bilgi Sistemleri Standartları ve Temel Mevzuat, Coğrafi Bilgi Sistemleri Yazılımı, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanım Alanları ve Yabancı Dil 2 dersi yer alır. Üçüncü yarıyılda Uzaktan Algılama, Fotogrametri, CBS’de Proje Tasarımı ve Yönetimi 1, Açık Kaynak Kodlu CBS Yazılım Uygulaması, Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi ve Türk Dili dersleri yer alır. Derslerin çoğu 6 kredilidir. Dördüncü yarıyılda ise Uzaktan Algılama Uygulamaları, CBS’de Proje Tasarımı ve Yönetimi 2, Yerel Yönetimlerde CBS Uygulamaları, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanım Alanları 2, Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi 2 ve Türk Dili 2 dersleri vardır. Aynı zamanda programda 28 gün staj zorunluluğu vardır. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bölümünden mezun olmak için tüm dersleri başarı ile tamamlamanız beklenir. İlgili ön lisans programından mezun olduktan sonra, lisans programına devam etmek isterseniz Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen Dikey Geçiş Sınavı’na girebilirsiniz. 

Coğrafi bilgi sistemleri ne iş yapar sorusunun cevabı, bu alana yönelmek isteyenler tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Bu bölümün mezunları coğrafi bilgi sistemleri teknikeri olarak görev yaparlar. Mezunların yaptıkları işler şu başlıklar altında toplanabilir:

• Elde edilen verilere coğrafi özellikler ekleyerek analizlerin yapılmasına yardımcı olmak,
• Çağdaş coğrafi bilgi teknolojilerinin, çalıştıkları yerde en etkin ve verimli olacak şekilde kullanılmasını teşvik etmek ve kullanmak,
• Şehir bilgi sistemlerinin yaygınlaştırılması amacıyla düzenlemeler ve iyileştirmeler yapmak,
• Yönetim, otomasyon ve navigasyon sistemleri ile uzaktan algılama konularında uygulama faaliyeti gerçekleştirmek,
• Bağlı olduğu sektörden bağımsız olarak kullanıcılarının doğru kararlar almasını sağlamak için veriler arasında modelleme yapma ve ilişki kurmayı teşvik etmek,
• Veri toplamak için gerekli yapıları oluşturmak ve sürdürülebilirliğini sağlamak,
• Verileri farklı platformlara aktarmak için araçlar geliştirmek,

Bir coğrafi bilgi sistemleri teknikeri belli bir bölgede yapılması planlanan baraj gibi yapılar için ön araştırma yürütebilir. Gerektiği takdirde zemin etüdü yapabilir, barajın nereye su göndereceğinin ve hangi alanda kullanılacağının tespit edilmesini sağlayabilir.

Coğrafi bilgi sistemleri iş olanakları bu alanda çalışmak isteyenler tarafından merak edilir. Bu ön lisans programını başarı ile tamamlayan mezunlar hem özel sektör hem de kamuda çalışma imkanı bulabilirler. Kamu veya özel sektörde hidrolik uygulamalar, haritacılık, jeolojik uygulamalar, zirai uygulamalar, ormancılık uygulamaları, savunma uygulamaları, denizcilik ve kıyı yönetimi gibi alanlarda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarda çalışabilirler. Bu kurum ve kuruluşların bünyesinde özellikle mekânsal veri üreten yerel yönetim birimlerinde ve bilgi işlem birimlerinde çalışma olanağı bulabilirler. Mezunlar ilgi alanları ve bilgi birikimleri doğrultusunda bilişim alanına yönelerek hızla gelişen sektörde veri tabanı yönetimi veya konumsal veri tabanı gibi konularda çalışabilirler. Yabancı dil bilgisi olan adaylar yurt dışında bilişim hizmeti noktalarında çalışabilir. Aynı zamanda programı başarı ile tamamlamış mezunlar 2 yıllık ön lisans eğitimlerini lisans eğitimi ile destekleyebilir ve böylece farklı unvanlara da hak kazanabilirler. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bölümü mezunlarının işe alım koşulları, adayların yetkinliklerine ve kuruma bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Belirli bir süre aynı veya benzer bir pozisyonda çalışmış adaylar aranabileceği gibi yeni mezunlara ve öğrencilere staj ve part-time iş imkanları da sunulabilir. Adayların yabancı dil bilgisine sahip olmaları gibi bazı beklentiler olabilir. Firmaya bağlı olarak şartlar değişebilir. Kendini bu alanda geliştirmiş, coğrafi bilgi sistemleri ile ilgili programlara hâkim adaylar öne çıkabilir. Bu alanda çalışmak isteyen kişiler Kariyer.net üzerinden iş ilanlarına ulaşabilirler. Coğrafi Bilgi Sistemleri CBS Uzmanı iş ilanları seçeneklerinde belirtilen şartları detaylı bir şekilde inceleyerek kendilerine en uygun iş ilanına başvuru yapabilirler.