İş hayatında doğru soruları sormak, yalnızca cevap almak değil; güven kazanmak, ilişkileri güçlendirmek ve verimliliği artırmak anlamına geliyor. Çalışan Bağlılığı Danışmanı Bertay Fişekçi, kariyerinde fark yaratmak isteyenler için güçlü soru sormanın gücünü anlatıyor.
İş hayatında doğru zamanda doğru soruları sorup karşımızdakini dinlemeye geçebilirsek hiç hayal etmediğimiz yeni bilgilere ulaşabilir, müşteri ilişkimizi daha sağlam zemine oturtabilir, ekibimizin verimliliğini artırabilir ve yöneticimiz ile ilişkimizi bir üst düzeye çıkarabiliriz. Aslında “güçlü sorular sorabilmek” bugün iş dünyasında çok da öne çıkarılmayan fakat çok kritik becerilerden biri olabilir. Bu yazıda farklı senaryoları düşünerek sizler için 10 güçlü soruyu bir araya getirdim.
Bir proje tartışırken – müdürünüz veya müşterinizle
“Bu misyonunuza ve hedeflerinize nasıl hizmet edecek?”
Bu soru değişik senaryolarda karşınızdakinin amaçları ve misyonunu yeniden hatırlayabilmeyi, onları da yolda tutabilmeyi ve teklifiniz öncesi büyük resmi her iki tarafın önüne getirebileceğiniz güçlü bir sorudur. Bu soruyu sorduktan sonra gelecek değerli cevabı iyi dinlemek, not almak ve sonraki aşamalarda bu cevaba referans verebilmek değerlidir. Bu yöneticiniz ile bir öncelik tartışmasında da işinize yarayabilir, bir müşteriniz ile yeni bir projeyi konuşurken de değerli içgörüler sağlar.
Bir olaydan & deneyimden sonra – ekibiniz & çocuğunuzla
“_________ ile ilgili ne öğrendin?”
Bir deneyimden, hele tam ideal bir biçimde sonuçlanmamış bir deneyimden sonra bu soruyu ekibinize sormak çok değerli olabilir. Örneğin, “Müşterimizin dinleme yaklaşımı ile ilgili ne öğrendin?” veya “Sabretmekle ilgili ne öğrendin?” gibi… Bu sorunun cevabı ekibinizin yaşadığı bir deneyimden bir öğrenme kası geliştirmesini, bu “hata”dan sonra öğrenebilmesini ve bunu ifade edebilme rahatlığına kavuşmasını da sağlayacaktır. Bu soru çocuğunuz ile de güzel bir diyaloğun başlangıcı olabilir, örneğin “Okulda bugün çıkan kavgadan ne öğrendin?”
Karşınızdakinin isteklerini anlamak istediğinizde – müdürünüz & müşteriniz & ekibiniz & yakınlarınızla
“Onların (ekibin, yöneticinin) neleri daha fazla yapmasını isterdiniz?”
Bu soruyu sorduğunuzda karşınızdakinin “ideal dünyasına” ait önemli içgörüleri duymaya hazırlanabilirsiniz. Bu sorunun içinde bir iş sahibinin iş yeri kültürü ile ilgili istekleri de olabilir, bir yöneticinin ekibinden beklentilerini de duyabilirsiniz. Bir öğretmene de bu soruyu sorduğunuzda çocuğunuzun gelişim noktalarını da duyabilirsiniz. Harika bir soru!
Derine gitmek ve bir insanı gerçekten tanımak istediğinizde
“Hayatınızın son 3 yılını yaşamakta olduğunuzu bilseniz, profesyonel ve özel hayatınızda neleri başarmak isterdiniz?”
Bazen bir insanı daha derinden tanımak, bağ kurmak, onu dinlemek, işten ve koşullardan bağımsız ona ulaşmak isteyebilirsiniz. Bu zor gibi görünen fakat gücü çok yüksek soruyu sorabilme ortamını yakayabildiyseniz, bu sorunun cevabı size o kişinin gerçekten ilgilendiği, istediği, hayal kurduğu, misyon edindiği şeyleri ve konuları duyma imkanı verebilir. Çok kişisel bir soru, tabii ki doğru ortamı & kişiyi seçmenizi öneririm.
Yöneticinizi anlamak ve empati göstermek istediğinizde
“Sizin yöneticiniz sizden bu yıl neler bekliyor?”
Yöneticinizi anlayabildiğinizde onunla ilişkinizin şekli değişecektir. Bunun önemli yollarından biri de onun hedeflerini iyi kavrayabilmek ve bu hedeflere sizin katkınızı da büyük resimde uygun yere yerleştirebilmektir. Bunu yapabilmek için de bu soruyu uygun zaman ve ortamda sorabilir, gelecek içgörüleri ve yöneticinizin kendi hedefi ile ilgili değerlendirmelerini not edebiliriniz. Bu sorunun cevabında ayrıca üst düzey yönetimin öncelikleri, sizin yöneticiniz ve sizin ekibinizden beklentiler ve yöneticinizin içinde bulunduğu baskı ile ilgili çok değerli bilgilere de ulaşabilirsiniz.
Ekibinizi daha bağlı hale getirmek istediğinizde
“____________ konusunda gelişim önerilerin(iz) nelerdir?”
Ekibinizle diyaloglarınızda yeni fikir geliştirme ve en uçtaki içgörüleri alma konusunda ustalaşmak ekip yöneticisi olarak sizin için çok önemli ve değerlidir. Ekibiniz müşteri ile konuşan, iç yazılımın sorunlarıyla boğuşan, en uçta yaşanan sorunları bilen ve yöneten insanlardan oluşuyor. Onlara bu şekilde bir güçlü soru sorup dinleme ve not alma moduna geçtiğinizde büyük oranda bilmediğiniz, görmediğiniz içgörüleri duyabilirsiniz. Burada önemli kıstas, bu önerileri alıp sümen altı etmemeniz, belli bir değerlendirme kriteri ile fikir belirten ekip üyesine dönüş yapmanız ve bu gelişim önerilerinin gelmesi için gerekli psikolojik rahatlık ortamını sağlayabilmiş olmanızdır.
Toplantı verimliliğinizi artırmak için
“Geriye baktığımızda, bu toplantıyı gerçekten yapmalı mıydık?”
Toplantı verimliliği her gün takviminizle aranızda bir tartışmanın kaynağı olabilir. Halen yapmamız gereken toplantının belki 1,5 katı süresince toplantılarda oturuyoruz. Büyük ihtimalle “boşa” yapılmış bir toplantı sonrası bunu “paylaşmakta” zorlanıyor, ileriye dönük bir ders çıkarmıyoruz. Bu soru sorması ve cevaplaması zor bir soru olsa da size verimlilik konusunda farklı bir açıklık da getirebilir. Bu soruya “Aslında gerek de yokmuş” gibi bir cevap veriliyorsa, tüm süreci yeniden değerlendirebilir ve daha verimli yollar bulabilirsiniz.
Güçlü sorular ve etkin dinleme kariyerinizde fark yaratacak!
