Geçen üç sene içinde CIO’lar yani Bilgi Teknolojisi Başkanları ciddi bir değişim geçirdi.  IT bütçeleri arttıkça onların da ciro artışı, yen  ürün ve müşteri getirmek gibi sorumlulukları ağırlaşıyor. 

Gartner Group 2008 CIO Raporu
Gartner Gorup 1500 CIO’ların önümüzdeki sene öncelikli olarak hangi alanlara yatırım yapacaklarını ortaya koyan raporunu geçtiğimiz Ocak ayında açıkladı. Gartner Grup Genel Müdür Yardımcısı Mark McDonald tarafından açıklanan araştırma, CIO’ların değişen rol ve artan sorumluluklarının farkında olduklarını ve bu değişen rol ile birlikte şirket içinde direkt Yürütme Kurulu Başkanı’na (CEO) bağlı olarak çalışmaya başladıklarını ortaya koydu.

İş süreçlerini iyileştirmek
CIO’lar kendilerini iş hayatının ve rekabetin tam ortasına yerleştirmeye başlayan teknolojik gelişmeler ve iletişim çağında, önceliklerini daha az kaynak ve hata ile, daha kontrollü ve verimli iş süreci yönetimine vermeyi planlıyorlar. Bu amaçla, iş süreçlerinin entegrasyonu, bilgi akışının hızlı ve hatasız olması, karar almayı destekleyecek rapor altyapısının kurulması yönündeki projelere kaynak ayıracaklarını belirtiyorlar. İş süreçlerinin kusursuz işlemesi ve istenen anda bilgiye ulaşmak için mobil uygulamalar da öne çıkıyor. Sahadaki ve seyahatteki personelin, sürekli merkezdeki sisteme bağlı olması, ihtiyaç duyduğu bilgilere her an ulaşabilmesi her geçen gün daha fazla önem kazanıyor.

Kısa sürede ciro artışı sağlamak
Bir müşterimiz Anadolu’da gezen ve tuhafiye dükkanlarından sipariş toplayan saha elemanlarına PDA verdi. Müşterilerinden sipariş alırken,  PDA ile istenen ürüne ait stok miktarı kontrol ediliyor. Eğer stokta ürün yoksa ve kısa sürede müşteriye sevk edilemeyecekse, alternatif bir ürün öneriliyor. Böylece hem müşteriler stoksuz kalmıyor, hem satış ekibi ziyaret başına çok daha fazla sipariş alarak, operasyonel verimliliğini arttırmış oluyor. Bu yatırımla firma cirosunu yüzde 15 arttırdı. CIO’ların bu tür hızlı geri dönüşü olacak yatırımlara öncelik vermeleri bekleniyor.

Yeni ürün ve yeni müşteri getirmek
CIO’ların önem verdiği bir diğer konu, yeni ürün ve yeni müşteriler bulabilmek. Bilgi teknolojileri, müşterilere yeni ürün/hizmet sunmak ve yeni pazarlara ulaşmak için daha yoğun kullanılacak. Web üzerinden satış yapmak, popüler e-ticaret siteleri içinde sayfa kiralamak ve bu sayfalarda kendi satışını gerçekleştirmek firmalara yeni müşteriler kazandırabiliyor.
Bu konuda yatırım yapan bir Türk perde firması, kendisine hedef kitle olarak, tüm dünyadaki üst gelir grubunu hedef seçti. Bu kitleye yenilikçi perde satmak amacıyla, önce üretim teknolojilerine öncelik verdi. Antibakteriyal ve odanın havasını temzileyen perdeler üretti. Üretim tekniğiyle bu tür perdeleri mali olarak da kısa metrajlı üretimi mümkün olacak hale getirdi. Daha sonrasında bilgi teknolojileri departmanıyla, web sitesinden perde örneklerini mağazada inceliyormuş gibi gerçekçi hissettirecek web sayfasını hazırlattılar. Web üzerinden sipariş almak üzere bir e-ticaret uygulamasını devreye soktular. Daha sonra hepimizin korktuğu Çin pazarında yüksek gelir grubunu oluşturan 150-200 milyon kişiye perde satmak için pazarlama faaliyetlerine başladılar. Gelen siparişleri kişiye özel üretimle gerçekleştirip sevk etmeye başladılar. Aynı şekilde, halı sektöründe faaliyet gösteren bir başka firma, web sitesine yükleyebileceğiniz fotoğrafı, size özel halı olarak üretip, teslim etmeye başladı. Tüm bunlar bilgi teknolojilerinin satış ve pazarlama kanalında önem kazandığını gösteriyor.

Teknoloji önceliği, iş zekası uygulamalarında
Firmaların hayatta kalması ve karlı olması için faaliyet gösterilen pazar, mevcut rakipler, hedef kitle ve firma içi performans bilgileri, vazgeçilmez bilgiler. İş zekası uygulamaları, firma içinde gerçekleşen tüm işlemler sonucu elde edilen veriyi anlamlı bilgiye çevirmek için kullanılan araçlar. Firmalar artık müşteri davranışlarını tahmin edebilmek için İş Zekası uygulamalarına önem veriyorlar. Bir iç çamaşır üreticisi müşterimiz, bir ürünün hangi satış kanallarında, hangi modelinin, hangi renginin, hengi beden ve ölçüsünün, hangi aylarda ne kadar sattığı sorusunun cevabını sağlıklı bir şekilde alabilmek için uzun süre bilgi teknolojilerine yatırım yaptı. Merkezlerinde, fabrikalarında, depolarında, bayilerinde, bayiye satış yapan gezici satış personelinin de aynı veritabanı ve uygulamalarla çalışmasını sağladı. Sonunda tasarlamak ve üretmek için çok emek harcanan çoğu çamaşır en fazla 3000-3500 adet satabilirken, uzun yıllardır hiç yatırım yapmadığı, en sade modellerinden birinin her yıl 50-60 bin adet sattığını farketti. Araştırdıklarında, il ve ilçe dışında oturan  bayanların, iç çamaşırı alma işini, kasabaya ve ya şehre inen eşlerine devrettiği, ve bir yanlışlık olmasın diye, alırken en az hata yapacakları, en basit ve kolay alınacak bu modeli tercih ettiğini buldular. Bunun üzerine eşleri adına alım yapan müşterileri için, katalog ve ambalaj tasarımlarını  kolay sipariş verilebilecek şekile getirdiler. İş zekası uygulamalarına yaptıkları yatırım, bunun gibi aradıkları pek çok sorunun cevabını bulmayı kolaylaştırdı.

Web site ve uygulamaları kurumsal kimliğin başlıca unsuru
CIO’lar teknoloji konusunda bir diğer önceliği ise web site ve uygulamalarına veriyorlar. Son kullanıcılar, kalite ve  fiyat seviyeleri birbirine yakın firmalar arasında, duygusal bağ kurdukları firmayı tercih ediyorlar. Bu duygusal bağ, ürünün tasarımıyla, reklam ve diğer pazarlama faaliyetleri ile kuruluyor. Web sayfaları ve uygulamaları bu bağı kurmak için bir alternatif. Bu durum web site ve uygulamalarının, CIO’ların öncelik listesinin 2.sırasına yerleşmesiyle de doğrulanıyor. Başarılı web uygulamaları, yönlendirilen kullanıcı grupları, artan site trafiği, firmalara bu duygusal bağı kurmakta yardımcı oluyor. Hatta bazı firmalar artık web uygulamalarını ana iş süreçleri olarak tanımlamaya başlıyor. Dünyanın en yüksek müşteri memnuniyetine sahip bankası olma hedefine sahip Dubai Bank, internet bankacılığını ana faaliyet alanı olarak belirlemiş. Müşterilerinin hiçbir zaman  bankaya gelmemesini, tüm işlemlerini internet üzerinden yapmalarını hedefliyor. Para çekme işleminde bile, müşterinin internet üzerinden isteğini iletmesi ve gerekli onayları vermesini, bundan sonra banka görevlisinin istenen miktarı müşterinin belirttiği adrese teslim etmesini hedefliyor.

Artan IT bütçeleri CIO’lara güven veriyor
Yapılan araştırmada elde edilen sonuçlardan biri de firma Bilgi Teknolojisi bütçelerinin bu sene yüzde 4.7 oranında arttığı. Firmalar, pazarlama başta olmak üzere, pek çok alanda bütçe kısıntılarına giderken, IT bütçesi son 5 yıldır artıyor. Bu artan bütçeler CIO’lara kendilerinden beklenenleri yerine getirme konusunda güven veriyor. CIO’lar şu anda bütçelerinin yüzde 80’ini mevcut Bilgi Teknolojisi alt yapı ve uygulamalarını devam ettirmek için harcadıklarını, kalan yüzde 20 ile yeni uygulama ve altyapı kurmaya ayırdıklarını belirtmişler. Ancak önümüzdeki dönemlerde, bu oranın giderek yeni uygulama ve altyapılar lehinde değişeceğini öngörüyoruz.

Bütçeler yeterli, peki ya İnsan Kaynakları?
Hedeflerine ulaşamadıklarını belirten CIO’lar, bunun en büyük sebebi olarak kendi elemanlarının ve bilgi teknolojisi tedarikçilerindeki personelin yetkinliğini gösteriyor. Bilgi teknolojilerinin önemi ve uygulama alanları arttıkça, BT alanındaki insan kaynağı açığı daha göze çarpar oluyor. Firmaların ihtiyaçlarını analiz edip, en uygun çözümü önerecek ve bu çözümü başarılı ve hızlı uygulayacak uzman bulmakta sektör çok zorlanıyor. Önümüzdeki dönemde CIO’ların yatırım yapması gereken ilk alan belki İnsan Kaynakları olacak.

 

İş Süreç  Öncelikleri

Teknoloji Öncelikleri

1

Süreç İyileşitirme

İş Zekası Uygulamaları

2

Yeni Müşteri Edinme

Kurumsal yazılımlar  (ERP, CRM ve diğer kontrol sistemleri)

3

Yenilikçilik (Yeni Ürün ve Hizmetler)

Sunucu ve depolama teknolojileri

4

Yeni Pazar ve Coğrafyalar

Mevcut sistem bakım, yükseltme ve iyileştirme

5

Maliyet İyileştirme

Teknik Alt Yapı İyileşitirmeleri

6

İşgücü etkinliği

Güvenlik

7

Müşteri İlişkileri Yönetimi

Network, ses ve veri iletimi

8

Analitik Raporlama

Birleşik iletişim

9

Hedef kitle ve pazara daha etkin ulaşma

Belge Yönetimi

10

Yeni şirket ve yetkinlikler satınalınması

Servis tabanlı altyapı (SOA) ve servis tabanlı iş uygulamaları (SOBA)

Kaynak: Gartner Group, CIO Survey (Ocak 2008)

Kariyer Dergi Mayıs 2008