Piyasada sizinle aynı işi yapan meslektaşlarınız ne kadar ücret alıyor? Firmanıza yaptığınız katkı ile aldığınız ücret dengeli mi? Aldığınız aylık ücret, yeni işinize başlarken potansiyel işvereninizle yaptığınız ücret pazarlığında önemli ölçüde belirlenir. Bu noktada işe başlamadan önce ne kadar pazarlık yapabilirseniz, işe başladıktan sonra o denli yüksek maaş alırsınız.
Çoğu işverenin günümüzde çalışanlarına yüksek miktarlarda ücret artışı yapmadığı göz önünde bulundurulduğunda işe ilk başlama ücretinizin yüksek ya da düşük oluşu, zamlar sonrası alacağınız ücretin ne ölçüde artacağıyla doğru orantılı olacaktır. Eğer piyasadaki değeriniz hakkında etraflı bir araştırma yapmadan ücret pazarlığına oturuyorsanız, yüksek ihtimalle meslektaşlarınızdan daha düşük bir ücretle çalışmaya başlayacaksınız.
Piyasadaki ücretlendirme firmadan firmaya büyük ölçüde değişiklik gösterebilir. Kimi firma aynı pozisyona daha fazla ücret belirlerken kimi firma daha az ücretle personel çalıştırma yoluna gidebilir. Bu durum firmaların büyük veya küçük ölçekli olmaları ve ne kadar pazar payına sahip olduklarıyla da bağlantılı olarak gelişebilir. Çoğu zaman birbirine oldukça benzer profesyonel iş deneyimine ve aynı kişisel becerilere sahip bireylerin birbirlerinden oldukça farklı düzeyde ücret almalarının nedeni de budur.
Değerinizi bilin…
Ücret analizleri ve ücret tabloları gerek dergiler gerek internet kanalıyla adayların ulaşımına açılmıştır. Kariyer.net tarafından yapılan ayrıntılı bir ücret araştırması Türkiye’nin önemli dergilerinde yer almıştır. Piyasada sizin niteliklerinizle aynı ya da benzer niteliklere sahip olan diğer çalışanların ne kadar ücret aldığını bu araştırmaları inceleyerek öğrenebilirsiniz.
Bunun yanı sıra sizinle aynı meslekte olan iş arkadaşlarınızla yapacağınız kısa sohbetler sayesinde onların aldığı ücret miktarlarını öğrenebilirsiniz. Bu rakamları kendi iş deneyiminiz ve diğer kişisel niteliklerinizi de hesaba katarak değerlendirebilirsiniz. İş deneyiminin fazla olmasının ücretinizin belirlenmesinde büyük ölçüde etkili olacağını göz ardı etmeyin.
Piyasanızı düşürmeyin…
Üniversiteden yeni mezun olan ya da halen üniversite öğrencisi olan adayların en fazla sıkıntı çektikleri konu olan iş deneyiminden yoksun oluşları, hem ücret konusundaki pazarlık şanslarını düşürmekte hem de kendilerinin piyasaya göre daha az ücret almasına neden olmaktadır. İş deneyimi fazla olan çalışanların bu noktada, yıllarca çalışmaları sonrasında edindikleri iş deneyimleri konusunda hassas olmaları ve hak ettikleri ücretin altında çalışmamaları oldukça önemlidir. Bu konunun bu kadar önemli olmasının bir diğer nedeni de, piyasadaki ücretlerin bilinçsiz çalışanlar ve yeni mezunlar nedeniyle düşmesi ve iş deneyimi çok olan çalışanların hak ettikleri ücreti potansiyel işverenlerine dile getirdiklerinde bu ücretin yüksek bulunup, onların işsiz kalmalarına neden olmasıdır. Piyasadaki ücretlerin düşürülmemesi çalışanların elinde olan bir durumdur.
İşimden memnunum, maaşımdan değil…
Hak ettiğinizden daha düşük bir ücrete mi çalışıyorsunuz? Emin olunki günümüzde bu konuyu düşünüp, kendi sürekli strese ve üzüntüye sokan tek kişi siz değilsiniz. Peki bu konuda yapabileceğiniz herhangi bir şey var mı?
Ekonomik kriz sonrasında işletmelerde yeniden yapılandırmalar ve kapanmalar sonrasında büyük miktarlarda işten çıkarmalar yaşanmıştır. Bunun bir sonucu olarak da, aday ile işveren ücret pazarlığına oturduğu zaman, adayların ücret pazarlığı yapma olanağı oldukça kısıtlı bir duruma geldi. Bu nedenle bir işe başlamış olmak ve az ya da çok bir gelir sahibi olmak için size sunulan ilk iş fırsatını kabul ettiniz ve işe başladınız. Ama artık işler istediğiniz gibi gitmiyor ve kriz etkilerini yavaş yavaş kaybettiği ve piyasaların açılmaya başladığı günümüzde aldığınız ücretten memnun olmaz hale geldiniz. Emin olun yine bu şekilde düşünen birçok çalışandan birisiniz.
Bir diğer senaryo da profesyonel iş geçmişinizdeki iş deneyimlerinizin az olmasından dolayı çok düşük ücretle işe başlamanız ve ücret artışlarının aldığınız ücret üzerinden yapılmasından ötürü, aslında maaşınız çok az oranda artmasıdır.
Eğer gerçekten iş sorumluluklarınızın aldığınız ücretle paralel olmadığınız düşünüyorsanız, yaptığınız işleri yöneticinize sunun ve hak ettiğiniz ücretin bu olmadığı konusunda ona bilgi verin. Bunu yaparken üslubunuz en çok dikkat etmeniz gereken noktadır. Her zaman için sinirli, inatçı ve dediğim dedik olmaktan kaçının. Bunun yerine yapıcı olmaya gayret edin ve mutlaka güler yüzlü olun. Yöneticinizle tartışmak size hiçbir şey kazandırmayacaktır. Tam tersine çok şey kaybettirebilir. Ona çok etkili ve ciddi bir sunum yapmalı ve bu sunumda tüm iş sorumluluklarınızı ve şu ana kadarki tüm başarılarınızı yansıtmalısınız. Neden ücret artışı talep ettiğinizi, net ve makul temellere dayandırmaya çalışın. Ancak bu şekilde karşınızdaki kişiyi etkileyebilirsiniz.
Çabalarınızın her zaman için etkili olmama olasılığına karşı hazırlık olmanız ve bu durumu göze alarak, yöneticinize sunumunuzu yapmanız gerekmektedir. Ne de olsa günümüzde çoğu birey için ücret pazarlığı söz konusu olduğunda yöneticiler ve potansiyel işverenler çok daha avantajlı durumdadır. Firmaya yaptığınız katkıların önemi ve çeşitliliğinden belki de yeterince haberdar olmayan işvereniniz için, bu tip bir sunum belki de sizin geçek değerinizi fark etmesine yardımcı olabilir.