Mekanik tasarım mühendisi kavramsal tasarım, endüstriyel tasarım ve plastik parça tasarım alanlarında faaliyet vermekte ve ürün geliştirme sürecine destek vermektedir. Ürün geliştirme sürecinde konsept tasarımı, mekanik ürün geliştirme ve endüstriyel tasarım kavramları ön plana çıkmaktadır. Mekanik tasarım hizmeti, kavramsal tasarımın somut veya 3D modelleme versiyonudur. Endüstriyel tasarım; estetik, işlevsellik ve ergonomi gibi tüketici ihtiyaçlarına dayalı seri üretimdir. Malzeme, bilgi, pazarlanabilirlik, üretim yöntemleri ve olanakları gibi fonksiyonları göz önünde bulundurarak modern ürünler tasarlamayı amaçlamaktadır.

Mekanik tasarım mühendisi bilinmesi gerekenler, tasarım ve teknik bilgi başlıkları altındadır. Teknik bilgi ve tasarım becerileri olmadan mekanik tasarım yapılamaz. Tasarım süreci; genel özelliklerin belirlenmesi ve ardından eskiz tasarımı veya kavramsal tasarım ile başlar, araştırma çalışması tamamlandıktan sonra geliştirme adımları uygulanır. Mühendislik bilgisinin özellikle gerekli olduğu bu noktada, ürün üretildikten sonra söz konusu olan tasarım, test ve değerlendirme ile doğrulanır. Akabinde nihai ürün üretilir ve piyasaya sürülmek üzere hazırlanır.

Mekanik tasarım mühendisi ne iş yapar sorusu, çeşitli endüstrilerde imalat ve imalat süreçlerinde kullanılan mekanik cihazları, ekipmanları tasarlamak için çalışır şeklinde cevaplanabilir. Ayrıca ısıl gerileme, yapısal yorulma veya titreşim belirtileri için mekanik sistemleri, bileşenleri ve araç gereçleri analiz eder. Mekanik tasarım mühendisi birçok farklı sektörde çalışabilir ve diğer disiplinlerdeki mühendislerle iş birliği yapabilir. Mekanik tasarım mühendisinin çeşitli sorumlulukları, ilk tasarımdan çalışan bir prototipin yapımına kadar her şeyi içerir.

İşlem süreci için öncelik olarak müşterilerden gelen tasarım ihtiyaçları söz konusudur. Bu tasarım ihtiyaçları, proje mühendisleri açısından değerlendirilir. Daha sonra ise mekanik tasarım mühendislerine yönlendirilir. Mekanik tasarım mühendisi, gelen talepleri ya da projeleri, tasarıma dökmeden önce bir tür piyasa araştırması içine girmektedir. Rakiplerin neler yaptığı, nasıl yaptığı, akademik olarak bu konuda nerede olunduğu, nasıl bir çözüm geliştirileceği gibi temel başlıklar altında bir tasarım süreci oluşturur. Akabinde taslak tasarımlar hazırlar. Daha sonra bu tasarımların üzerinden en “uygun değer” sorunun getirdiği en spesifik çözüm odaklı olan taslak seçilmelidir. Bunun üzerinden yapısal analizler gerçekleştirilmektedir. Nitekim mekanik tasarım mühendisinin işi, bu noktada bitmektedir. Bundan sonraki süreçte geri bildirimleri beklemektedir. Geri bildirimler tasarlanan parçanın üretilebilirliği açısından önemlidir. Plastik bir parça üretimi söz konusu olduğunda plastik enjeksiyon kalıpçısından, saç parça ise saç kalıpçısından geri bildirim alınmalıdır. Mekanik tasarım uzmanı da bu aşamalar esnasında bu dönüşlere göre kendi tasarımını günceller. Mekanik tasarım mühendisi iş tanımı bu şekilde belirtilebilir.

Mekanik tasarım mühendisi olmak için bu alanda bir eğitim görmeniz gerekmektedir. Bu alandaki dereceler, uygulamalı bilimlerde lisans derecesinden, mekanik tasarım mühendisliği doktora derecesine kadar değişir. Çoğu işveren, genellikle Makine Mühendisliği Bölümü, Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Bölümü veya ilgili bir alanda lisans derecesi mezunu adayları tercih eder. Formel eğitim çok önemli olmakla birlikte mekanik tasarım mühendisleri çeşitli projelerde çalışarak çok fazla bilgi ve deneyim kazanabilmektedir. Bazı mekanik tasarım mühendisleri birden fazla sektörde birkaç yıldan fazla çalışmış olabilir. Örneğin, havacılık endüstrisinde uzay giysisi tasarım bilgisi edinmiş bir mühendis, bu bilgiyi başka bir sektörde çalışırken itfaiyeciler adına daha hafif ekipman tasarlamak için kullanabilir. Mekanik tasarım mühendisi nasıl olunur sorusuna, mühendislik alanındaki ilgili bölümlerde eğitim görerek ve bu alanda çalışarak tecrübe kazanarak şeklinde yanıtlanabilir.

Mekanik tasarım mühendisi olarak ilgili ilanlara başvurmak için gereken genel şartlar içerisinde öncelikle ilgili alanda eğitim görmüş olmak yer alır. Kalıp konularında bilgili olmak, yeterli seviyede malzeme bilgisine sahip olmak, iyi derecede yabancı dil bilgisine sahip olmak, sistematik çalışma alışkanlıkları ile ekip çalışmasına yaktın olmak, iyi derecede bilgisayar bilgisine ve gerekli programları kullanabilme yetisine sahip olmak, planlama, analiz etme ve sonuca ulaşma konusunda istikrarlı olmak bu genel şartlar arasında sıralanabilir.