Mülakatlar artık ezber soruların değil, adayın düşünme biçimini, karar alma süreçlerini ve kültür uyumunu ortaya çıkaran yeni bir döneme giriyor. 2026’da doğru yeteneği seçmek isteyen İK ekiplerinin, sorularını güncellemesi ve yeni nesil becerileri ölçen daha stratejik bir yaklaşım benimsemesi gerekiyor.
Neden 2026’da mülakat soruları değişiyor?
2026’ya yaklaşırken işe alım dinamikleri hızla dönüşüyor. Teknoloji, kültür ve aday beklentilerindeki değişim, mülakat süreçlerini de yeniden şekillendiriyor. Özellikle:
- AI tabanlı ön eleme süreçlerinin yaygınlaşması,
- Adayların değer uyumu ve şeffaflık beklentileri,
- Öğrenme çevikliği ve potansiyelin performanstan daha fazla önem kazanması,
- Hibrit çalışma kültürünün kalıcı hâle gelmesi,
şirketlerin klasik sorularla doğru aday değerlendirmesi yapmasını zorlaştırıyor. Bu nedenle 2026’da mülakatlar daha çok “gerçek davranışı”, “düşünme biçimini” ve “kültürel katkıyı” ölçmeye odaklanıyor.
Davranışsal mülakatın 2026 versiyonu
STAR mülakat tekniği gibi klasik modeller artık tek başına yeterli görülmüyor. STARR, SHARE ve SOARA gibi daha detaylı modeller yaygınlaşıyor.
Bu modeller, adayın yalnızca ne yaptığını değil, nasıl düşündüğünü, nasıl öğrendiğini ve neyi neden tercih ettiğini ölçüyor.
Bu 3 tekniği kısaca özetlersek;
| Teknik | Açılım | Anlam | Amaç | Kullanım alanı |
|---|---|---|---|---|
| STARR | Situation – Task – Action – Result – Reflection | Durum – Görev – Aksiyon – Sonuç – Değerlendirme | Adayın deneyimi nasıl analiz ettiğini ve süreçten ne öğrendiğini ölçer. | Liderlik, gelişim potansiyeli, stratejik roller |
| SHARE | Situation – Hindrance – Action – Result – Evaluation | Durum – Engel – Aksiyon – Sonuç – Değerlendirme | Adayın zorluklarla nasıl başa çıktığını ve baskı altında verdiği kararları anlamayı sağlar. | Yoğun tempolu, problem çözme gerektiren roller |
| SOARA | Situation – Objective – Action – Results – Aftermath | Durum – Hedef – Aksiyon – Sonuç – Etki / Sonrası | Hedef belirleme becerisini ve eylemlerin uzun vadeli etkilerini ortaya çıkarır. | Liderlik, proje yönetimi, stratejik planlama gerektiren işler |
Örnek yeni nesil davranışsal sorular
- “Son 12 ayda en hızlı öğrendiğiniz konu neydi ve bunu kanıtlayan bir örnek paylaşabilir misiniz?”
- “Belirsizlik altında karar almanız gereken bir durumda, ekibinizi sürece nasıl dahil ettiniz?”
- “Yaptığınız bir hatayı önce ekibe sonra yönetime nasıl çerçevelediniz?”
Bu sorular neyi ölçüyor?
- Öğrenme çevikliği
- Problem çözme
- Sorumluluk alma
- Psikolojik güvenlik kültürüne uyum
Analitik düşünme ve veri okuryazarlığını ölçen sorular
2026’da pozisyondan bağımsız şekilde adayların temel veri okuryazarlığı yetkinliklerine sahip olması bekleniyor. Analitik düşünce artık yalnızca teknik rollerin değil, her pozisyonun ortak gereksinimi hâline geliyor.
Örnek sorular
- “Bir süreci iyileştirmek isteseniz ilk hangi veriyi toplardınız ve neden?”
- “Önceliklendirme yaparken hangi veri sizin için kırmızı çizgi olur?”
- “Elinizde yeterli veri yoksa hangi karar alma yöntemini tercih edersiniz?”
Ölçülen yetkinlikler
- Analitik düşünce
- Stratejik yaklaşım
- Karar alma
- Problem çerçeveleme
Kültür uyumu değil, kültür katkısı dönemi
2026’da şirketlerin odaklandığı kritik nokta şu: Aday yalnızca kültüre uyum mu sağlıyor, yoksa kültüre katkı mı sunuyor?
Örnek sorular
- “Bir çalışma ortamında sizi en çok motive eden unsurlar nedir ve bunları nasıl yaratırsınız?”
- “Bizim kültürümüzde gelişebileceğini düşündüğünüz bir davranış paylaşıp, bunu nasıl ele alacağınızı anlatır mısınız?”
- “Psikolojik güvenlik sizin için ne ifade ediyor?”
Bu bölüm İK profesyonellerine somut içgörü sağlar; çünkü kültür katkısı, bağlılık ve ekip performansının doğrudan belirleyicisi hâline geliyor.
Yapay zekâ çağında yeni bir mülakat sorusu kategorisi
AI ile çalışan ekipler için adayın teknolojiyi nasıl konumlandırdığı kritik. 2026’da yaygınlaşan yeni soru seti:
AI okuryazarlığı ve etik farkındalık soruları
- “Bir yapay zekâ aracıyla çalışırken dikkat ettiğiniz etik sınırlar neler?”
- “AI kullanarak çözdüğünüz somut bir iş probleminden bahsedebilir misiniz?”
- “AI’nın hatalı bir çıktısını fark ettiğinizde nasıl ilerlediniz?”
Bu sorular, adayın yalnızca teknolojiyi kullanıp kullanmadığını değil, nasıl kullandığını ve hangi riskleri yönettiğini ölçüyor.
2026 mülakat soru seti: Ölçüm tablosu
| Soru | Ölçülen yetkinlik | Trend kategorisi |
| Son 12 ayda en hızlı öğrendiğiniz konu nedir? | Öğrenme çevikliği | Davranışsal sorular |
| Bir süreci iyileştirmek için hangi veriyi toplarsınız? | Analitik düşünce | Veri okuryazarlığı |
| Psikolojik güvenlik sizin için ne ifade ediyor? | Kültür katkısı, ekip davranışı | Kültür & değer uyumu |
| AI ile çözdüğünüz bir problemden örnek verir misiniz? | Teknoloji okuryazarlığı, etik | Yapay zekâ kullanımı |
| Belirsizlik altında karar alma yaklaşımınız nedir? | Stratejik karar alma | Yeni nesil liderlik |
İK ekipleri için 2026 mülakat checklist’i
Şirketlerin yeni dönemde sorularını dönüştürmesi için uygulanabilir bir mini rehber:
Mülakat öncesi
- Pozisyon için yalnızca yetkinlik değil, davranışsal gösterge listesi oluşturun.
- Soruları klasik yaklaşım yerine “düşünme biçimini açığa çıkaracak” şekilde yeniden yazın.
- Rol için gerekli veri okuryazarlığı seviyesini netleştirin.
Mülakat sırasında
- Adayın örnek verirken neden–nasıl–sonuç zincirini anlatmasını teşvik edin.
- Kültür uyumunu değil, kültür katkısını değerlendirin.
- Yanıtlar arasında “AI kullanımı”, “öğrenme çevikliği” ve “etik çerçeve” gibi sinyalleri arayın.
Mülakat sonrası
- Değerlendirmeleri tek kişiye bırakmayın; çoklu değerlendirme modelini kullanın.
- Adaya mutlaka geri bildirim verin; bu hem aday deneyimini hem marka algısını güçlendirir.
2026’da mülakatlar yalnızca geçmiş deneyim üzerinden karar verilen süreçler olmaktan çıkıyor. Adayların düşünme biçimini, değerlerini, veriyle çalışma yaklaşımını ve AI okuryazarlığını anlamak artık kritik bir seçim kriteri hâline geliyor. Doğru sorular, doğru yeteneği bulmanın en güçlü aracı.
