Referans nedir?

İş görüşmesi yaptığınız firma, mülakat sürecinin hemen ardından referans kontrolü yapacağını söylüyorsa şöyle düşünebilirsiniz: “İşe alınmak için son bir adımım kaldı!” Bu süreci doğru bir şekilde atlatmanız halinde o iş artık sizin olacak! Peki, bu süreçte referans kontrolünde hangi sorular soruluyor ve referansınızı seçerken nelere dikkat etmeniz gerekiyor?

İK uzmanları pozisyona en uygun olan adayı seçerken sadece yeteneklerinize ve deneyimlerinize odaklanmaz. Olumlu geçen mülakat sürecinin hemen ardından yapılan referans kontrolü de işe alım sürecinde oldukça etkili. Referansı, daha önce çalıştığınız bir işte, yer aldığınız bir projede yetkinlikleriniz, yetenekleriniz, sorumluluk duygunuz gibi konularda fikir sahibi olan kişi olarak tanımlayabiliriz. Dolayısıyla özgeçmişinize referans olarak kimleri seçtiğiniz, başarılı bir iş görüşmesinin ardından oldukça kritik ve bu süreçte dikkat etmeniz gereken birkaç detay bulunuyor.

Referanslara hangi sorular soruluyor?

Referans kontrolü, işverenin performansınız hakkında bilgi edinmesini sağlar. Bu nedenle referans kontrolünün sağladığı avantajların farkında olan pek çok işveren, herhangi bir iş teklifinde bulunmadan önce referans kontrolünü yapar. Referans kontrolüyle CV’de yer alan bilgilerin ve mülakatta verilen cevapların doğruluğu teyit edilmiş ve adayın işe olan uygunluğu da araştırılmış olur. Eğer iş görüşmeniz olumlu geçtiyse referanslarınıza sorulabilecek bir takım standart sorular bulunur.

Bu sorular şu şekilde sıralanabilir:

  • Referans olduğunuz adayı ne kadar zamandır tanıyorsunuz?
  • Birlikte çalıştığınız dönemde hangi pozisyonlarda görev alıyordunuz?
  • Adayın işe başlama ve işten ayrılma tarihlerini onaylayabilir misiniz?
  • Adayın şirketten neden ayrıldığını belirtebilir misiniz?
  • Adayın şirketteki sorumluluklarını açıklayabilir misiniz?
  • Adayın iş performansını etkileyen herhangi bir sorun var mıydı?
  • Adayın işe yönelik tutumu nasıl?
  • İyi bir ekip arkadaşı mıdır, nasıl bir takım oyuncusudur?
  • Aday yöneticileriyle ve iş arkadaşlarıyla iyi geçiniyor muydu?
  • Adayın yeteneklerini nasıl değerlendirirsiniz?
  • Bir çalışan olarak güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
  • Adayın çalışmakta zorlandığı bir karakter tipi var mıdır?
  • Adayın yeni fikirlere ve prosedürlere olan açıklığı hakkındaki görüşünüz nedir?
  • Adayın stres altındaki performansı nasıldır?
  • Şirketiniz için çalışırken en büyük başarısı neydi?
  • Adayın liderlik, yönetsel ve denetleyici becerileri nasıldır?
  • Onunla yeniden çalışmak ister misiniz?
  • İşe alacağımız pozisyonu size açıklarsam, adayın bu pozisyon için uygunluğunu söyler misiniz?

İş görüşmesinin ardından İnsan Kaynakları Uzmanı tarafından referans kontrolü aşamasına geçtiğinize dair bir bilgilendirme yapıldıysa ya da iş görüşmenizin olumlu geçtiğini düşünüyor ve bu sürece hazırlıklı yakalanmayı planlıyorsanız;

  • Referanslarınızı gitmiş olduğunuz iş görüşmesinden haberdar edebilir ve yakın bir zamanda aranabileceğini belirtebilirsiniz.
  • Sorulabilecek muhtemel sorular hakkında referanslarınıza bilgi vererek, hazırlanabilmesi için onlara fırsat verebilirseniz.

Unutmayın ki bu ön hazırlığı yapmanızın hem referanslarınızın hazırlıksız yakalanmalarına engel olur hem de sizi daha rahat bir şekilde anlatmalarını sağlar.