YKS sonuçlarımı nasıl değerlendirebilirim ve en doğru üniversite tercihi için ne yapmalıyım? 

YKS sonuçları sınav tamamlandıktan yaklaşık 1 ay sonra açıklanır. Bu süre katılan aday sayısına, bayram ve resmî tatil günlerine denk gelmesi halinde biraz uzayıp kısalabilir. Daha önceki yıllarda bir hafta gibi kısa sürede açıklandığı da vaki olmasına rağmen son yıllarda bu süre 1 aylık bir süreye yakındır. ÖSYM her yıl sınav sonuçlarını ne zaman ilan edeceğini sınav takviminde duyurur, eğer değerlendirmeyi erken tamamlamışsa bu takvimden birkaç gün önce de sonuçları açıklar.  

Sınav sonuçlarını nasıl değerlendirmen gerektiğinin ilk yolu web ortamında yayınlanan sınav sonuç belgeni doğru yorumlamandan geçer. Bu sonuç belgesinde kişisel bilgilerin, sınav testlerindeki doğru ve yanlışların, okul, diploma ve ortaöğretim başarı puanın (OBP), sınav performansına göre hesaplanan puanların ve elde ettiğin sıralar ile OBP katkısı ilave edilmiş yerleştirme puan ve sıraların yer alır. En son belirttiğim OBP katkısı almış puan ve sıralar dışındaki tüm veriler bilgilendirme amaçlıdır ve tercihlerde referans olarak kullanamazsın. 

Üniversiteye yerleştirme işlemin sadece yerleştirme puanlarına ya da eğer meslek liseliysen alanına uygun programlar için ek puanlı yerleştirme puanlarına bakılarak yapılır. Üniversiteye yerleştirilmende puan üstünlüğü esas alınırken, senin tercih listeni puanlara değil de sıralama değerlerine bakarak oluşturman çok daha sağlıklıdır. Bunun sebebi puanların matematiksel değerleri ve yerleştirme güçleri bir yıldan diğer yıla değişkenlik gösterirken, sıralamalar daha stabil ve daha az değişen değerlerdir. Örneğin; aldığın 450 puanın gücü belki bir önceki yılın 470 puanına denk iken elde ettiğin 30 binlik sıralama bir önceki yılın 30 binine daha yakın olacaktır.  

Elinde referans olarak kullanacağın tercih kılavuzundaki tüm puan ve sıralama değerleri de yine bir önceki yıla aittir. An itibarıyla bütün üniversitelerin puanı ve sıralaması sıfırdır, sen ve senin gibi tercih yapacak ve bu yıl yerleşecek tüm adayların verisi ile puan ve sıralama değerleri her yıl sıfırdan, yeniden oluşur. 

Arka arkaya iki yıl taban sıralamaların da aynı çıkması elbette beklenemez. Programların kontenjan artış ya da azalışları, burs değişimleri, aday yönelimleri, programlara ilginin artması ya da azalması gibi pek çok parametreye bağlı olarak sıralamalarda artış ya da azalma olabilir. Bu değişimin yerleşme riski yaratmaması için esnek ve geniş bir sıralama yelpazesi içinden listeni oluşturmanı öneririm. 

En doğru üniversite ve en doğru bölüm salt puan ve sıralamanın yettiği üniversite ve bölümler değildir. 22 bin farklı program arasından belki binlercesine yerleşebilecek güce erişebilirsin, ama bunlardan hangilerinin senin ilgi alanına girdiği, kariyer planını bunlardan hangisi ya da hangileri ile sürdürmek istediğin elbette sana bağlıdır. Seni doğru tercihe işte bu hedeflerin yöneltir.  

Sonuç belgeni doğru analiz etmen ve geniş bir tercih listesi hazırlaman doğru tercihin sadece teknik tarafıdır; ancak tercih salt teknik ile halledilecek bir süreç de değildir.